متعه

متعه همان ازدواج موقت است که در باب نکاح از مباحث فقه از آن سخن رفته است و از موضوعاتی می باشد که مورد اختلاف در میان مذاهب تشیع و اهل سنت است.

تعریف متعه

در ابتدا باید به این نکته اشاره کرد که همگی علمای مذاهب در این نکته اتفاق دارند که "متعه ازدواجی است که در آن مرد و زن مدت زمانی را برای عقد معین می کنند و پس از گذشتن مدت، خود به خود محرمیت از بین رفته و احتیاجی به طلاق ندارد.
قال أبو عمر (بن عبد البر) لم یختلف العلماء من السلف والخلف أنّ المتعه نکاح إلی أجل لا میراث فیه، والفرقه تقع عند انقضاء الأجل من غیر طلاق. وقال ابن عطیه: وکانت المتعه أن یتزوج الرجل المرأه بشاهدین وإذن الولی إلی أجل مسمّی، وعلی أن لا میراث بینهما، ویعطیها ما اتفقا علیه، فإذا انقضت المده فلیس له علیها سبیل ویستبرئ رحمها: لان الولد لا حق فیه بلا شک، فإن لم تحمل حلت لغیره.
ابو عمر (بن عبد البر) گفته است که هیچ یک از علمای سلف و گذشته در این اختلاف نداشته اند که متعه، ازدواجی است که در آن ارث نیست و جدایی در آن با گذشتن مدت و بدون طلاق صورت می گیرد.
وابن عطیه گفته است: متعه این است که شخص با زن ازدواج کند و دو شاهد و اذن ولی داشته باشد و تاریخ (برای انتهای عقد ) معین کند.
و چنین است که ارثی در بین آن دو نباشد و اینکه هر مقداری را که بر آن موافقت نمودند، (به عنوان مهر زن ) به وی بدهد. پس وقتی که مدت زمان گذشت دیگر مرد راهی بر این زن نخواهد داشت ( دیگر همسر او نیست ) و زن باید عده نگه دارد. زیرا فرزند در متعه به پدر ملحق می شود. پس اگر این زن عده باردار نمی شد (عده نداشت) برای دیگران حلال می شود ( می توانند با وی ازدواج کنند). تفسیر طبری نیز همین مطلب را می گوید.

جواز متعه در صدر اسلام
دو مذهب شیعه و سنی در اینکه متعه در صدر اسلام مدتی جایز بوده است، اتفاق نظر دارند. همچنین در اینکه متعه مدت زمانی در ایام حیات رسول خدا صلی الله علیه وآله وسلم مشروع بوده است هیچ شکی نیست:
ولا شک أنه کان مشروعا فی ابتداء الإسلام؛ هیچ شکی در این نیست که متعه در ابتدای اسلام جایز بوده است.
پس ادعای حلیت اضطراری آن مانند حلیت گوشت مرده و خون در حال اضطرار نیز معنی ندارد. زیرا ضرورت، در هر زمانی حکم حرمت را  در هر موضوعی که باشد  بر می دارد و مختص به زمان رسول خدا نیست.

مصادیق اختلاف شیعه و سنی
اما اختلاف اصلی در این است که آیا برای این حکم در زمان خود رسول اکرم صلی الله علیه وآله وسلم نسخی وارد شده است یا اینکه حکم به حرمت متعه بعد از وفات ایشان و توسط دیگران وضع شده است
مشهور بین اهل سنت نظر اول و اجماع شیعه بر نظر دوم است.

ادله حلیت متعه
برای اثبات حلیت متعه - جدا از اجماعی که حتی اهل سنت نیز آن را در مورد سالهای اولیه اسلام نقل کرده اند - می توان از قرآن کریم و روایات رسول گرامی اسلام صلی الله علیه وآله وسلم استفاده نمود.

 قرآن
در قرآن کریم چنین آمده است:
فَمَا اسْتَمْتَعْتُمْ بِهِ مِنْهُنَّ فَآتُوهُنَّ أجُورَهُنَّ فَرِیضَهً.
طبق نظر بسیاری از مفسران این آیه در مورد ازدواج موقت و متعه نازل شده است.

 کلمات مفسرین در این زمینه
مفسرین شیعه و سنی در این نکته که نزول این آیه در مورد متعه بوده است، تقریبا اتفاق نظر دارند و با اثبات این مطلب حلیت متعه ثابت شده و اثبات حرمت و یا نسخ آن به دلیل نیاز دارد:
۱. وقال الجمهور: المراد نکاح المتعه الذی کان فی صدر الإسلام؛
جمهور علما( مشهور علما) گفته اند که مراد از این آیه متعه است که در صدر اسلام بوده است.
۲. وإلی ذلک ذهبت الإمامیه والآیه أحد أدلتهم علی جواز المتعه وأیدوا استدلالهم بها بأنها فی حرف أبی فما استمعتم به منهن إلی أجل مسمی وکذلک قرأ ابن عباس وابن مسعود رضی الله تعالی عنهم والکلام فی ذلک شهیر ولا نزاع عندنا فی أنها أحلت ثم حرمت؛
و شیعه به همین نظر میل دارند و این آیه یکی از ادله ایشان بر جواز متعه است؛ و استدلال خود را با این مطلب که این آیه در قرائت أبیّ و ابن عباس "إلی أجل مسمی" بوده است تایید می کنند؛ و کلام در این مطلب مشهور است. ما نیز در این مطلبی بحثی نداریم که متعه در ابتدا حلال بود سپس حرام شد.
۳. وقد استدل بعموم هذه الآیه علی نکاح المتعه ولا شک أنه کان مشروعا فی ابتداء الإسلام ثم نسخ بعد ذلک وقد ذهب الشافعی وطائفه من العلماء إلی أنه أبیح ثم نسخ ثم أبیح ثم نسخ مرتین وقال آخرون أکثر من ذلک وقال آخرون إنما أبیح مره ثم نسخ ولم یبح بعد ذلک وقد روی عن بن عباس وطائفه من الصحابه القول بإباحتها للضروره وهو روایه عن الإمام أحمد وکان بن عباس وأبی بن کعب وسعید بن جبیر والسدی یقرؤون فما استمتعتم به منهن إلی أجل مسمی فآتوهن أجورهن فریضه وقال مجاهد نزلت فی نکاح المتعه؛
و به این آیه برای اثبات نکاح متعه استدلال شده است؛ و شکی نیست که متعه در ابتدا جایز بوده است و سپس نسخ شده است و شافعی همین نظر را دارد و عده ای چنین می گویند که در ابتدا جایز شد و سپس نسخ شد و دوباره مباح شد و دوباره نسخ شد و عدهای دیگر بیشتر از این نیز گفته اند و عده ای نیز می گویند تنها یک بار جایز شده و بعد از آن حرام شده و دیگر جایز نشد و مباح بودن آن به خاطر ضرورت، از ابن عباس و عده ای از صحابه نقل شده است و این روایت از امام احمد است و ابن عباس و أبی بن کعب و سعید بن جبیر و سدی آیه را چنین می خواندند: " إلی أجل مسمی..." و مجاهد نیز گفته است که در نکاح متعه نازل شده است.

 دیدگاه بزرگان صحابه
طبق روایات اهل سنت، بسیاری از بزرگان صحابه و تابعین مانند ابن عباس و ابی بن کعب و مجاهد و سعید بن جبیر و ابن مسعود و سدی و دیگران این آیه را چنین قرائت می کرده اند:
"فَمَا استَمتَعتُم بِهِ مِنهُنَّ إلیَ أجَلٍ مُسَمًّی فَآتُوهُنَّ أجُورَهُنَّ"
۱- أخبرنا أبو زکریا العنبری حدثنا محمد بن عبد السلام حدثنا إسحاق بن إبراهیم أنبأ النضر بن شمیل أنبأ شعبه حدثنا أبو سلمه قال سمعت أبا نضره یقول قرأت علی بن عباس رضی الله عنهما فما استمتعتم به منهن فآتوهن أجورهن فریضه قال بن عباس فما استمتعتم به منهن إلی أجل مسمی قال أبو نضره فقلت ما نقرأها کذلک فقال بن عباس والله لأنزلها الله کذلک هذا حدیث صحیح علی شرط مسلم ولم یخرجاه؛
شنیدم ابانضره را که می گوید بر ابن عباس این آیه را خواندم که زنانی را که ایشان ایشان را متعه کرده اید پس اجر ایشان را به عنوان واجب وفریضه به ایشان بدهید.
ابن عباس گفت زنانی را که ایشان را متعه کرده اید تا زمان معین ابو نضره گفت: ما آن را چنین نمی خوانیم. ابن عباس گفت قسم به خداوند که خدا آن را چنین نازل کرد.
این حدیث بنا بر نظر مسلم (در شروط صحت حدیث) صحیح است ولی بخاری و مسلم آن را در کتب خودشان نیاورده اند.
قرائت ایشان در کتابهای ذیل نیز نقل شده است:
جامع البیان، المصنف لعبد الرزاق الصنعانی، شرح النووی علی صحیح مسلم، الکشاف للزمخشری، أحکام القرآن للجصاص، تفسیر القرطبی،  تفسیر ابن کثیر،  و الدر المنثور.
قطعا مقصود ابن عباس نزول به عنوان قرآن نبوده است. چون تحریف قرآن به اجماع مسلمانان باطل است. بلکه مقصود نزول به عنوان تفسیر این آیه از جانب خداوند است. یعنی خداوند متعال بعد از نزول آیه یا همزمان با آن مصداق و تفسیر آیه را به همراه ذکر متن آیه، به رسول خدا وحی می نمود. پس مقصود این آیه همان ازدواج تا زمان معین ومتعه است. جدا از لفظ استمتاع که در نص آیه آمده و می تواند دلیل دیگری بر اراده متعه باشد.

نهی عمر از دو متعه حلال
از اموری که دلالت بر حلیت متعه می کند، کلام عمر بن الخطاب است که گفت: دو متعه در زمان رسول خدا حلال بود. من از آن دو نهی می کنم و بر(انجام دادن) آن دو عقاب می نمایم.
اگر در زمینه متعه نسخی از جانب رسول خدا صلی الله علیه وآله وسلم موجود بود، قطعا عمر به آن استشهاد می کرد، اما چنین نکرده است. بنا بر این، روایت صراحت دارد در اینکه متعه در زمان رسول خدا حلال بوده است و تحریم آن نظر شخصی عمر است.

مدارک این روایت در کتب اهل سنت
سرخسی در دو کتاب خود این روایت را از جمله روایاتی می داند که با سند صحیح از عمر نقل شده است:
وقد صحّ أنّ عمر رضی اللّه عنه نهی الناس عن المتعه فقال: متعتان کانتا علی عهد رسول اللّه صلی اللّه علیه وسلم و أنا أنهی الناس عنهما؛ متعة النساء، ومتعة الحج.
با روایت صحیح از عمر نقل شده است که وی مردم را از متعه نهی کرد، پس گفت: دو متعه در زمان رسول خدا صلی الله علیه وآله وسلم حلال بود؛ متعه زنان و حج تمتع.
این روایت در بسیاری از کتب دیگر اهل سنت نیز نقل شده است.

 ماجرای یحیی بن اکثم
در همین زمینه روایتی از یحیی بن اکثم نقل شده است که جالب توجه است:
قال یحیی بن أکثم لشیخ بالبصره: بمن اقتدیت فی جواز المتعه؟ قال: بعمر بن الخطاب رضی اللّه عنه. قال: کیف وعمر کان أشدّ الناس فیها؟ قال: لأنّ الخبر الصحیح أنّه صعد المنبر فقال: إنّ اللّه ورسوله قد أحلاّ لکم متعتین وإنّی محرّمهما علیکم وأعاقب علیهما. قبلنا شهادته ولم نقبل تحریمه.
یحیی بن أکثم به یکی ا ز شیوخ در بصره گفت در جواز متعه از چه کسی تبعیت می کنی ؟ گفت از عمر. سوال کرد که چگونه و حال آنکه عمر از سخت گیر ترین مردمان در مورد متعه بود. گفت چون روایت صحیح می گوید که وی بالای منبر رفت و گفت خداوند و رسول وی متعه را حلال کردند و من آن را بر شما حرام می کنم و برای آن عقوبت؛ پس ما شهادتش را ( در مورد حلیت آن از نظر خدا و رسولش) قبول کردیم اما حرام کردنش را (توسط عمر) قبول ننمودیم.

ماجرای مامون خلیفه عباسی
همچنین مأمون خلیفه عباسی - که در نظر ایشان امیر المومنین بوده است - نیز ماجرای جالبی در مورد این روایت دارد:
ایشان می گویند روزی مامون دستور داد تا در بین مردم به حلیت متعه ندا دهند (یعنی بگویند که متعه رسما حلال است). محمد بن منصور و ابو العیناء از فقهای دربار وی بر وی داخل شدند تا شاید نظر وی را بر گردانند. در حالیکه وی با عصبانیت مشغول مسواک کردن بود، کلام عمر را ذکر کرده و گفت:
" دو متعه در زمان رسول خدا و ابو بکر بود و من آن دو را حرام می کنم !!!"
تو که هستی ای چپ چشم ( کنایه از کسی که به مطالب با دید درست نگاه نمی کند) تا از آنچه که رسول خدا و ابو بکر انجام داده اند نهی کنی؟
پس محمد بن منصور خواست با وی سخن بگوید اما ابو العیناء به وی گفت کسی که صراحتا در مورد عمر چنین سخن می گوید ما به وی چه بگوییم؟
در این هنگام یحیی بن اکثم بر وی وارد شده و با وی خلوت کرد و آنقدر با وی سخن گفت تا وی را از این نظر باز گرداند.

روایات حلیت متعه در کتب اهل سنت
در بسیاری روایات می بینیم که صحابه صراحتا می گویند که ایشان در زمان رسول خدا، ابو بکر و قسمتی از دوران خلافت عمر متعه می کرده وآن را جایز می دانسته اند:
حَدَّثَنِی مُحَمَّدُ بْنُ رَافِعٍ حَدَّثَنَا عَبْدُ الرَّزَّاقِ أَخْبَرَنَا ابْنُ جُرَیْجٍ أَخْبَرَنِی أَبُو الزُّبَیْرِ قَالَ سَمِعْتُ جَابِرَ بْنَ عَبْدِ اللَّهِ یَقُول کُنَّا نَسْتَمْتِعُ بِالْقَبْضَهِ مِنْ التَّمْرِ وَالدَّقِیقِ الْأَیَّامَ عَلَی عَهْدِ رَسُولِ اللَّهِ صَلَّی اللَّهُ عَلَیْهِ وَسَلَّمَ وَأَبِی بَکْرٍ حَتَّی نَهَی عَنْهُ عُمَرُ فِی شَأْنِ عَمْرِو بْنِ حُرَیْثٍ.
از جابر بن عبد الله الأنصاری شنیدم که می گفت: ما در زمان رسول خدا و ابو بکر در مقابل یک مشت خرما یا آرد متعه می کردیم. تا اینکه عمر در قضیه عمرو بن حریث از آن نهی کرد.
شبیه همین روایت در مسند احمد وکتب دیگر ذکر شده است.

 کلام امیر مومنان و ابن عباس
اگر عمر از متعه نهی نمی کرد جز افراد بدبخت زنا نمی کردند:
این مطلب را ابن جریر طبری و سیوطی در تفسیرشان از امیر مومنان علی علیه السلام نقل می کنند که فرمود: لولا أنّ عمر رضی اللّه عنه نهی عن المتعه ما زنی إلاّ شقی.
اگر عمر از متعه نهی نمی کرد جز افراد بد بخت زنا نمی کردند ( بلکه به متعه رو می آوردند) عبد الرزاق نیز شبیه همین مطلب را از امیر مومنان در المصنف  نقل می کندقرطبی نیز در شبیه همین مطلب را از ابن عباس نیز نقل می کند

دیدگاه علمای اهل سنت در مورد متعه
یکی از ادله ای که نمی توان آن را انکار کرد سیره صحابه و تابعین در عمل به متعه بعد از زمان رسول خدا صلی الله علیه وآله وسلم بوده است.
این عمل به قدری در میان ایشان شایع بوده است که با توجه به آن نمی توان ادعای نسخ متعه یا عالم نبودن این عده زیاد از علما و بزرگان صحابه و تابعین و نیز علمای اهل سنت را پذیرفت.
وقد ثبت علی تحلیلها بعد رسول اللّه صلی اللّه علیه وسلم جماعه من السلف رضی اللّه عنهم منهم من الصحابه رضی اللّه عنهم: أسماء بنت أبی بکر الصدیق. وجابر بن عبد اللّه. وابن مسعود. وابن عباس. ومعاویه بن أبی سفیان، وعمرو بن حریث. وأبو سعید الخدری. وسلمه. ومعبد أبناء أمیّه بن خلف، ورواه جابر بن عبد اللّه عن جمیع الصحابه مدّه رسول اللّه صلی اللّه علیه وسلم. ومدّه أبی بکر. وعمر إلی قرب آخر خلافه عمر.
واختلف فی إباحتها عن ابن الزبیر. وعن علی فیها توقّف. وعن عمر بن الخطاب أنّه إنّما أنکرها إذا لم یشهد علیها عدلان فقط وأباحها بشهاده عدلین.
ومن التابعین طاوس. وعطاء. وسعید بن جبیر. وسائر فقهاء مکّه أعزها اللّه.

دیدگاه سلف بر حلیت متعه
گروهی از سلف بر حلیت متعه بعد از رسول خدا صلی الله علیه وآله وسلم باقی ماندند. در بین ایشان از صحابه اسماء دختر ابو بکر صدیق است و جابر بن عبد الله الانصاری و ابن مسعود و ابن عباس و وعمرو بن حریث و ابو سعید خدری و سلمه ومعبد فرزندان امیه بن خلف.معاویه
جابر نظر به حلیت متعه را در زمان رسول خدا از همه صحابه نقل کرده است. و نیز در زمان خلافت ابو بکر و نیز مدتی در زمان عمر تا اواخر خلافتش ( که طبق روایات خود اهل سنت بعد از آن از متعه نهی کرد)

دیدگاه ابن زبیر
و در مورد اعتقاد ابن زبیر به حلال بودن آن اختلاف شده است. نیز از علی در مورد آن سکوت وتوقف در نظر دادن نقل شده است.
و از عمر نیز نقل شده است که تنها زمانی در مورد متعه اشکال می گرفت که دو شاهد در آن حاضر نباشند، اما اگر دو شاهد شهادت دادند آن را جایز می دانست.
نیز قرطبی فتوای به حلیت متعه را نظر علمای مکه و یمن می داند.

اهل سنت و متعه
از سوی دیگر می بینیم که بزرگان علمای اهل سنت نیز در مورد متعه نظر مخالفی نداشته اند و بالعکس حتی بسیاری از ایشان به این عمل رغبت بسیار نشان می داند.

عبدالعزیز بن عبدالملک
عبد العزیز بن عبد الملک بن جریج از بزرگان علمای امویین و فقیه وعالم مکه که در زمان وی یکی از ارکان اصلی روایت بود و روایات وی به وفور در صحاح سته یافت می شود ۹۰ زن متعه ای داشت:
۱- قال أبو غسان زنیج سمعت جریرا الضبی یقول کان ابن جریج یری المتعه تزوج بستین إمرأه وقیل إنه عهد إلی أولاده فی أسمائهن لئلا یغلط أحد منهم ویتزوج واحده مما نکح أبوه بالمتعه
جریر می گفت که نظر ابن جریج حلیت متعه بود. او با ۶۰ زن متعه کرد و گفته شده است که او نام ایشان را به اولادش گفت تا مبادا کسی از ایشان به اشتباه افتاده و با زنی از زنانی که پدرش با ایشان متعه کرده بود ازدواج کند!!!

ابن جریح
وقال محمد بن عبد الله بن عبد الحکم سمعت الشافعی یقول استمتع ابن جریج بتسعین امرأه حتی إنه کان یحتقن فی اللیل بأوقیه شیرج طلبا للجماع.
از شافعی شنیدم که می گفت: ابن جریج با ۹۰زن متعه کرد؛ حتی او شبها یک ظرف روغن کنجد به خود تنقیه می کرد تا بتواند نزدیکی کند !!!

مالک بن انس
هم چنین از مالک بن أنس و أحمد بن حنبل دو فقیه بزرگ اهل سنت و رهبران مذاهب مالکی و حنفی نیز قول به جواز متعه نقل شده است:
مالک بن أنس:
۱- وَتَفْسِیرُ الْمُتْعَهِ أَنْ یَقُولَ لِامْرَأَتِهِ: أَتَمَتَّعُ بِکَ کَذَا مِنْ الْمُدَّهِ بِکَذَا مِنْ الْبَدَلِ، وَهَذَا بَاطِلٌ عِنْدَنَا جَائِزٌ عِنْدَ مَالِکِ بْنِ أَنَسٍ وَهُوَ الظَّاهِرُ مِنْ قَوْلِ ابْنِ عَبَّاسٍ رَضِیَ اللَّهُ عَنْهُ.
تفسیر متعه آن است که به زنی گفته شود: من تو را برای فلان زمان و با فلان مقدار مال متعه می‌کنم و این در اعتقاد ما باطل است و مالک بن انس آن را جایز می داند و گویا نظر ابن عباس هم چنین باشد.
۲- وفی أن النهی للتحریم أو الکراهه قولان لمالک
در اینکه نهی (از خوردن گوشت الاغ ومتعه ) برای کراهت است یا حرمت مالک دو قول دارد.
۳- وَقَالَ مَالِکٌ: هُوَ جَائِزٌ؛ لِأَنَّهُ کَانَ مَشْرُوعًا فَیَبْقَی إلَی أَنْ یَظْهَرَ نَاسِخُه وَاشْتَهَرَ عَنْ ابْنِ عَبَّاسٍ تَحْلِیلُهَا وَتَبِعَهُ عَلَی ذَلِکَ أَکْثَرُ أَصْحَابِهِ مِنْ أَهْلِ الْیَمَنِ وَمَکَّهَُ.
مالک بن أنس می گوید که متعه جایز است. زیرا در ابتدا مشروع بوده است. پس همینطور باقی می ماند تا نسخش مشخص شود. مشهور است که ابن عباس نیز آن را حلال می‌دانست و بیشتر اصحاب او از اهل یمن و مکه نیز به تبعیت از ایشان، آن را جایز می‌دانستند

احمد بن حنبل
وقال أبو بکر فیها روایه أخری أنها مکروهه غیر حرام لأن ابن منصور سأل أحمد عنها فقال یجتنبها أحب إلی قال فظاهر هذا الکراهه دون التحریم.
از ابن قدامه نقل شده که ابوبکر گفت: روایت دیگری وارد شده که طبق آن، متعه مکروه است، نه حرام؛ چون ابن منصور از احمد پرسید و او گفت: به نظر من، دوری کردن از آن ( متعه ) بهتر است. گفت: پس ظاهر این گفته، کراهت است نه حرمت.
همین مطلب در کتاب الکافی فی فقه ابن حنبل  و کتاب شرح الزرکشی آمده است.
صحابه ای متعه کرده و یا آن را جایز می دانسته اند:

اهل سنت و حلیت متعه
ما اکنون فهرستی از اسامی بعضی از کسانی را که در کتب اهل سنت، قول به حلیت متعه از ایشان نقل شده است ذکر می کنیم:
۱-جابر بن عبداللَّه انصاری
۲-عمران بن حصین خزاعی
۳-ابو سعید خدری
۴-عبداللَّه بن مسعود
۵-سلمه بن اکوع
۶-امیر المومنین علی بن ابی طالب علیه السلام
۷-سعد بن أبی وقاص
۸-عمرو بن حریث (حویرث) یحیی بن أکثم به یکی ا ز شیوخ در بصره گفت در جواز متعه از چه کسی تبعیت می کنی ؟ گفت از عمر. سوال کرد که چگونه و حال آنکه عمر از سخت گیر ترین مردمان در مورد متعه بود. گفت چون روایت صحیح می گوید که وی بالای منبر رفت و گفت خداوند و رسول وی متعه را حلال کردند و من آن را بر شما حرام می کنم و برای آن عقوبت؛ پس ما شهادتش را ( در مورد حلیت آن از نظر خدا و رسولش) قبول کردیم اما حرام کردنش را (توسط عمر) قبول ننمودیم.
۹-معاویه بن ابی سفیان
معاویه در ماجرای فتح مکه اسلام آورد. وی در زمان فتح طائف، زنی به نام معانه را متعه نمود. این زن، تا زمان خلافت معاویه زنده ماند و معاویه همه ساله هدایایی برای وی می فرستاد. پس ادعای حرمت متعه در فتح خیبر یا بعد از آن و حتی در ماجرای فتح مکه نمی تواند صحیح باشد.تهذیب الکمال ج ۳۱ ص ۲۱۴.معاویه در ماجرای فتح مکه اسلام آورد. وی در زمان فتح طائف، زنی به نام معانه را متعه نمود. این زن، تا زمان خلافت معاویه زنده ماند و معاویه همه ساله هدایایی برای وی می فرستاد. پس ادعای حرمت متعه در فتح خیبر یا بعد از آن و حتی در ماجرای فتح مکه نمی تواند صحیح باشد.
۱۰-سلمه بن أمیّه
۱۱-فضاله بن جعفر بن أمیه
۱۲-ربیعه بن أمی
۱۳-معبد بن أمیه
۱۴-عبد الله بن أبی عوف بن جبیره
۱۵-عمرو بن حوشب
۱۶-أبی بن کعب
وی از کسانی بود که آیه متعه را به صورت إلی أجل مسمی (یعنی صریح در حلیت متعه) قرائت می کرد:
۱۷-زید بن ثابت
۱۸-اسماء دختر ابوبکر
در محاضرات الأدباء راغب آمده است:
ابن زبیر به ابن عباس گفت: چرا فتوای به حلیت متعه می دهی ؟ پاسخ داد از مادرت (أسماء) بپرس که چگونه تو را حامله شد. پس سوال کرد؛ وی پاسخ داداو را به دنیا نیاوردم مگر از متعه.
همین مطلب به صورت خلاصه در کتب ذیل آمده است: زاد المعاد  و التمهید لابن عبد البر الاستذکار ابن عبد البر [۱۲۳] و..
البته متن کامل گفتگو در بعضی از منابع شیعه چنین آمده است:
ابوالقاسم کوفی می‌گوید: بعضی از علمای شیعه نقل کرده‌اند که وقتی ابن عباس وارد مکه شد و عبداللَّه بن زبیر نیز بر فراز منبر خطبه می‌خواند، چون نظرش به ابن عباس افتاد ( در آن روزها نابینا بود ) گفت: ای مردم، کوری نزد شما آمده که خدا دل او را نیز کور کند، او عایشه امّ المؤمنین را دشنام می‌دهد و نزدیکان و اصحاب پیامبرصلی الله علیه وآله را لعن می‌کند و متعه را حلال می‌شمارد، در حالی که زنای محض است.
این گفتار بر ابن عباس سنگین آمد، در آن حال غلامش - عکرمه که دست او را گرفته بود - را صدا زد و گفت: مرا نزدیک او ببر، پس او را نزدیک برد، تا اینکه مقابل او ایستاد و شعری به این مضمون خواند:
زمانی‌که با گروهی رو برو می‌شویم، آن گروه را متلاشی می‌کنیم‌.
تا اینکه گفت: و اما اینکه می‌گویی: متعه را در حالی که زنای محض است، حلال می‌دانم؛ به خدا قسم! در زمان رسول خداصلی الله علیه وآله به آن عمل می‌شد و پس از ایشان نیز پیامبری بر انگیخته نشد؛ دلیل جواز آن نیز گفته ابن صهاک است، که می‌گفت: دو متعه در زمان رسول‌خداصلی الله علیه وآله وجود داشت و من آن دو را منع می‌کنم و ( مرتکlبطین را مجازات می‌کنم ) و ما گواهی او ( جواز متعه در زمان پیامبرصلی الله علیه وآله ) را می‌پذیریم و تحریم او را قبول نمی‌کنیم. تو نیز از متعه متولد شده‌ای، پس وقتی از این چوب ( منبر ) پایین آمدی از مادرت در مورد بُردهای ( پیراهن ) عوسجه بپرس! عبداللَّه بن عباس رفت و عبداللَّه بن زبیر نیز پایین آمد و با سرعت به سوی مادرش رفت و گفت: درباره بردهای عوسجه برایم بگو! و با عصبانیت اصرار کرد، مادرش گفت: پدرت با رسول خداصلی الله علیه وآله بود و مردی به نام عوسجه دو برد ( پیراهن ) را به او هدیه کرد و پدرت از بی‌همسری به پیامبرصلی الله علیه وآله گلایه و شکایت کرد، آنگاه آن حضرت یکی از دو پیراهن را به او داد و او نیز نزد من آمد و با آن پیراهن مرا متعه کرد و مدتاین روایت در بسیاری از کتب دیگر اهل سنت نیز نقل شده است:ی گذشت و پیراهن دیگر آورد و به وسیله آنها مرا متعه کرد و من به تو حامله شدم، پس تو فرزند متعه هستی! حالا بگو از کجا این خبر به گوش تو رسید ؟ گفت: از ابن عباس شنیدم. مادرش گفت: آیا من تو را از تماس با بنی هاشم منع نکردم، و نگفتم - مواظب باش - آنها زبان‌های غیر قابل تحمل و پیروزی دارند.
قسمتی از سخنرانی ابن زبیر و بر خورد شخصی باوی (بدون ذکر نام ابن عباس) در صحیح مسلم باب المتعه ذکر شده است.
در کتب ذیل روایت را با متنی شفاف تر آورده و آن شخص را ابن عباس معرفی می کند: سنن البیهقی الکبری  جمهره خطب العرب سمط النجوم العوالی
۱۹-امّ عبداللَّه بنت ابی خیثمه
۲۰سعد بن أبی سعد بن أبی طلحه
عبداللَّه بن عباس بن عبد المطّلب:

دیدگاه ابن عباس
عده ای ادعا می کنند که ابن عباس به سبب بر خورد شدید امیر مومنان با وی، از این نظر برگشته و فتوا به حرمت متعه داد. آیا این نظر صحیح است؟
پاسخ: در بحث اسماء دختر ابو بکر روایتی ذکر شد که در آن به تواتر در مورد بحث ابن زبیر با ابن عباس در مورد فتوا به حلیت متعه سخن گفته شده است.
این روایت مربوط به زمان حکومت ابن زبیر بود و حکومت وی سالها بعد از زمان شهادت امیرمومنان علی علیه السلام بوده است.
این قرینه به ما نشان می دهد که روایت مربوط به نهی امیر مومنان ابن عباس را از فتوای به متعه جعلی بوده و برای نسبت دادن حرمت متعه به امیرمومنان و ابن عباس صورت گرفته است. و گرنه معنی ندارد که امیرمومنان به ابن عباس بگویند رسول خدا از متعه نهی کرده اند ولی وی تا آخر عمر، بر همان نظر سابقش باقی بماند. البته باید گفت که این روایت جعلی اهل سنت، احتمال عالم نبودن ابن عباس را به نسخ متعه نیز باطل می کند.
سمیر (احتمالا همان سمره بن جندب است):

دیدگاه ابن عمر
از وی در مورد متعه سوال شد: گفت ما در زمان رسول خدا زنا نمی کردیم ( متعه زنا نیست؛ زیرا اگر زنا باشد یعنی ما در زمان رسول خدا زنا می کردیم البته لازم به ذکر است که از وی روایات مخالف نیز نقل شده است )
تابعین و یا علمای اهل سنت که متعه کرده و یا آن را جایز دانسته اند:
اما در مورد تابعین و علمای اهل سنت:
مالک بن انس: کلام در مورد وی مفصلا گذشت.
احمد بن حنبل: کلام در مورد وی مفصلا گذشت.
سعید بن جبیر
عبدالملک بن عبدالعزیز بن جریج: کلام در مورد وی مفصلا گذشت.
عطاء بن ابی رباح
مجاهد بن جبر
سدّی
حَکَم بن عتیبه:
ابن ابی ملیکه:
زفر بن اوس بن حدثان مدنی:
طلحه بن مصرّف الیامی:
فقهای اهل مکه:
فقهای اهل یمن:
گروهی از اهل بیت و تابعین:

ادله نسخ متعه
علما ی اهل سنت چنین می گویند که متعه اگر چه در ابتدا مباح بوده است ولی در ادامه نسخ شده است. در مورد این نسخ سه قول وجود دارد:

نسخ با آیه
عده ای از ایشان ادعا کرده اند که متعه با نزول آیه شریفه ذیل نسخ شده است:
وَالَّذِینَ هُم لِفُرُوجِهِم حَافِظُونَ إلَّا عَلَی أزوَاجِهِِم أو مَا مَلَکَت أیمَانُهُم
و کسانیکه پاکدامنند؛ مگر در مورد همسرانشان یا و یا کنیزکانی که مالک آنها می شوند.
ایشان ادعا کرده اند که در این آیه تنها نزدیکی با همسران و کنیزان جایز دانسته شده است و زن در متعه هیچ کدام از این دو نیست پس نزدیکی باوی حرام است.
متعه نکاح ( ازدواج است ):

ارزیابی دلیل
قطعا این استدلال برای اثبات نسخ متعه مردود است؛ زیرا همانطور که در ابتدا گذشت متعه به اقرار علماء اهل سنت، ازدواج است؛ پس در مفاد این آیه داخل شده و حلال است.
آیه سوره مومنون مکی است و آیه متعه مدنی :
جدا از این نکته که این سوره مکی است و آیه متعه مدنی؛ پس این آیات نمی تواند ناسخ حکم متعه باشد
روایاتی از اهل سنت صریحا نسخ را منکر می شود:
جدای از ادله گذشته ( مانند کلام عمر و عمل صحابه ) و ادله ای که در پاسخ به بحث غزوه خیبر مطرح خواهد شد؛ که صریحا دلالت بر عدم ورود نسخ برای متعه دارد.

نسخ با آیه میراث
ایشان ادعا می کنند که در متعه ارث نیست؛ پس آیه میراث که ارث را برای همسر اثبات می کند ناسخ حکم متعه است.

ارزیابی دلیل
الف) ارث نبردن در متعه نظر همه علمای شیعه نیست:
ارث نبردن در متعه نظر همه علما نیست. بلکه عده ای میراث را در آن به طور مطلق یا مشروط جاری می دانند. یعنی اگر شرط ارث بکند ارث می برد و گرنه خیر.
فتوای مطلق نظر عده ای از علما مانند قاضی ابن براج است:
و فتوای مشروط نظر عده ای از علما مانند آیت الله خویی و نیز آیت الله اراکی است:
پس طبق نظر ایشان نمی توان آیه ارث را ناسخ حکم متعه گرفت بلکه تنها این آیه، در متعه حکم ارث را ثابت می کند.
می توان ادله متعه را ناسخ و یا مخصص ادله ارث گرفت:
روایاتی که دلالت بر عدم نسخ حکم متعه می کنند - و در بحث بعدی ذکر خواهند شد - شاهد بر این مطلب هستند که ادله متعه یا ناسخ حکم ارث در ازدواج موقت است یا مخصص؛ نه مثل آنچه که بعضی از اهل سنت ادعا می کنند.
ب) طبق نظر اهل سنت هم، ارث مربوط به همه ازدواج ها نمی شود:
خود اهل تسنن هم در بسیاری موارد در ازدواجها میراث را باطل می دانند:
مثلا در فرضی که یک مسلمان با زنی از اهل کتاب ازدواج کند و بمیرد به اجماع مسلمانان آن زن از وی ارث نخواهد برد. یا اگر همسری شوهر خود را بکشد از وی ارث نخواهد برد؛ پس حکم ارث بردن از لوازم ازدواج نیست تا در صورت نبودن آن حکم به بطلان ازدواج کنیم. بلکه از فروعی است که در بعضی حالات بر ازدواج بار می گردد.
این آیات قبل از آیه متعه نازل شده است پس ناسخ نیست: این آیات قبل از آیات متعه نازل شده اند پس نمی توانند ناسخ آن باشند.
روایاتی از اهل سنت صریحا نسخ را منکر می شود:
و این ادله، جدای از ادله ایست که در گذشته ( مانند کلام عمر و عمل صحابه ) مطرح شد و یا در پاسخ به بحث غزوه خیبر مطرح خواهند گشت؛ که صریحا دلالت بر عدم ورود نسخ برای متعه دارند.

 نسخ با نهی رسول خدا صلی الله علیه وآله وسلم در غزوه خیبر
عده ای از ایشان ادعا می کنند که متعه با نهی رسول خدا صلی الله علیه وآله وسلم در غزوه خیبر یا بعد از آن نسخ شده است؛ حتی عده ای می گویند متعه چندین بار نسخ شده و دوباره حلال شد.
کلام صحابه و خود عمر درعدم نسخ حلیت متعه توسط رسول خدا و نسخ آن توسط عمر!!!
ظاهر کلام عمر بن خطاب ( در مورد تحریم شدن متعه توسط وی) این است که در زمان رسول خدا نسخی نبوده است. زیرا می گوید: این دو متعه در زمان رسول خدا بودند و من از آنها نهی می کنم.
این جمله صریح در مدعای ماست.
نیز اگر چنین بود ( یعنی واقعا در زمان رسول خدا صلی الله علیه وآله وسلم نسخ صورت گرفته بود یا لا اقل عمر می خواست چنین تظاهر کند ) باید می گفت من از آن دو نهی می کنم چون رسول خدا صلی الله علیه وآله وسلم از آن نهی کردند ولی شما نشنیدید؛ یا در قرآن نسخ آن مطرح شده است و شما نمی دانید. لذا اگر کسی مخالفت کند وی را عقاب می کنم. (همانطور که ابو بکر در ماجرای ارث نبردن از رسول خدا چنین ادعایی کرد و روایتی از رسول خدا ذکر کرد که غیر از وی احدی آن را از ایشان نقل نکرده است. یا خود وی در مورد رجم شبیه این مطلب را ادعا نمود ) و راه معقول برای جلو گیری صحابه از این عمل، همین است که سنت رسول خدا را به ایشان یاد آور شد

کلام فخر رازی در توجیه کار عمر
حتی فخر رازی – از علمای متعصب اهل سنت - هم این مطلب را پذیرفته است؛ اما می گوید که ما مجبوریم که این روایت را از ظاهرش بر گردانده و بگوییم که نسخ متعه و نهی رسول خدا تنها به عمر رسیده بود و به باقی صحابه کرام مانند علی بن أبی طالب، ابن عباس،ابن مسعود،ابی بن کعب، جابر سعد بن أبی وقاص و... نرسیده است !!! زیرا اگر چنین نکنیم لازمه اش اعتقاد به دخل و تصرف عمر در احکام دین و تکفیر وی است !!!
این مطلب خود بیانگر پاسخ ما نیز هست که مگر می شود نهی از چنین مطلبی از این تعداد از بزرگان صحابه پنهان بماند؟

ارزیابی نسخ متعه در خیبر
آیا صحیح است که امیر مومنان فرموده اند متعه در خیبر نسخ شد؟
حال که بحث عدم نسخ ثابت شد بابد گفت که عده ای از مدافعین خلیفه دوم، برای حفظ آبروی وی، روایتی وضع کرده و در آن می گویند که امیر مومنان علیه السلام فرمودند که رسول خدا در خیبر از متعه نساء منع فرمودند !!! و حتی این روایت را در صحیح بخاری ومسلم نیز آورده اند!!!

لذا مناسب است برای تکمیل بحث در مورد نهی از متعه در خیبر - که ایشان آن را ادعا می کنند- به کلام علمای اهل سنت اشاره کنیم:
پاسخ این روایت:
مع ما وقع فی خیبر من الکلام حتی زعم ابن عبد البر أن ذکر النهی یوم خیبر غلط والسهیلی أنه شیء لا یعرفه أحد من أه السیر ولا رواه الأثر
علاوه بر این (که تحریم متعه روایات صحیح و صریحی ندارد جز روایت خیبر)، در ماجرای خیبر نیز اشکال شده است. حتی ابن عبد البر اعتقاد داشته که ذکر نهی در روز خیبر ( از متعه در آن روایت ) غلط است. و سهیلی چنین اعتقاد داشته است که آن (نهی از متع در روز خیبر) مطلبی است که هیچ یک از صاحبان سیره و راویان روایت آن را نمی شناسند!!!
همین مطلب را در عمده القاری  و نصب الرایه آورده اند و در همه آنها گفته اند که ظاهرا اشتباه از راوی یعنی زهری بوده است.
و به همین دلیل چنین به نظر می رسد که روایتی که رسول خدا صلی الله علیه وآله وسلم در خیبر از متعه نهی نمودند، جزو روایات مجعوله است؛ که بعد از نهی عمر از متعه و برای توجیه کلام وی صورت گرفته است.
آیا شما قبول می کنید که کسی با خواهر یا مادر شما متعه کند.
وسیله ی هر کسی ‌که از پاسخ عاجز شده و در ردّ ادلّه و نص فرو مانده، آن است که مانند شناگرِ در حال غرق، دست و پا می‌زند و منطق و برهان واستدلال را فراموش می ‌کند.
در اینجا نیز (چنین انسان) به کسانی که متعه را جایز می‌دانند خطاب می‌کند و می‌گوید: آیا شما دوست دارید که زنانتان متعه شوند ؟!
پس این نهایت چیزی است که عاجز و ناتوان به آن استدلال می‌کند و گویا آن را جواب کوبنده‌ای که بالاتر از آن جوابی وجود ندارد می‌شمارد، گویی پیروزی بزرگی نصیبش شده و دشمن را با این شیوه سخن، از پاسخ دادن عاجز کرده است! و خصم نیز نمی‌تواند جواب او را بدهد.

منبع:ویکی فقه

ازدواج موقّت

صفحه اصلی > مقالات

---

ازدواج موقّت

ازدواج موقّت عقد زناشویی با تعیین مدت‌ و‌ مهر می‌باشد.

منظور از ازدواج موقت
ازدواج موقت عبارت است از پیمان زناشویی که در آن مهر و مدت معین شده باشد. از این ازدواج بیش‌تر به «مُتعه»  و گاهی به «نکاح متعه»  یا «متعه زنان» یاد می‌شود.

وجه اشتراک و افتراق با ازدواج دائم
این نوع ازدواج در پاره‌ای از احکام و امور با ازدواج دائم مشترک است؛ مانند:نیاز هر دو ازدواج به صیغه و مهر  (با این تفاوت که ذکر مهر در عقد متعه شرط است؛ اما در عقد دائم شرط نیست)، حرمت ازدواج مادر و دختر زوجه بر شوهر، حرمت ازدواج پدر و پسر زوج بر زن، حرمت خواستگاری دیگران از زن، تحقق حرمت ابدی در‌صورت زنا با زن و وجوب عدّه در مواردی نیز متفاوت‌اند؛ از‌جمله:در ازدواج دائم طلاق وجود دارد؛ برخلاف ازدواج موقت  در ازدواج دائم زوجین از یک‌دیگر ارث می‌برند؛ برخلاف ازدواج موقت  در ازدواج دائم، دادن نفقه بر زوج واجب است؛ اما در ازدواج موقت واجب نیست. نیز رضایت زوجین در جلوگیری از تولید نسل در ازدواج دائم شرط است؛ اما در ازدواج موقت شرط نیست.

ازدواج موقت ضرورت اجتماعی
از میان شرایع، اسلام برترین و کامل‌ترین شریعت الهی است که در آن به همه نیازهای فطری بشر توجه شده و برای رفع آن احکام و دستورات متعددی تشریع گردیده است. یکی از نیازها و غرایز بشر و شاید قوی‌ترین غریزه او، غریزه جنسی است و حکمت الهی و کامل بودن دین اقتضا می‌کند که برای رفع آن، راه‌های مشروعی قرار داده شود. یکی از راه‌های رفع این نیاز ازدواج دائم است؛ لیکن بدیهی است که ازدواج دائم برای همه انسان‌ها از سن بلوغ میسر نیست و موانعی مانند:نداشتن بلوغ فکری، امکانات اقتصادی، موقعیت اجتماعی و غیره وجود دارد که مانع تحقق این امر می‌گردد و بر فرض امکان ازدواج دائم، بسیاری از افراد، به‌ویژه جوانان براثر مشکلات و محدودیت‌های ناشی از ازدواج دائم، از ازدواج دائم گریزان بوده، به آسانی به آن تن نمی‌دهند. افزون بر این، در برخی موارد برای مردان همسردار نیز امکان ارضای غریزه جنسی فراهم نیست؛ مانند این‌که یکی از زوجین به سفری طولانی رفته یا زن مریض باشد. بنابراین، ضرورت فردی و اجتماعی ایجاب می‌کند که خداوند برای رفع نیاز بشر و جلوگیری از سقوط انسان در دام فساد و فحشا راه دیگری جز ازدواج دائم را تشریع کند. تشریع ازدواج موقت در اسلام در واقع پاسخی به همین نیاز فطری انسان است. ازاین‌رو که ایجاد چنین راهی، از نیازهای اساسی بشر و ضروریات هر جامعه است.

موارد پیشنهادی از جانب غیر مسلمانان
برخی از غیر مسلمانان و حتی برخی مسلمانان که ازدواج موقت را حرام می‌دانند، روش‌هایی، شبیه ازدواج موقت برای رفع نیاز انسان و حل معضلات اجتماعی ارائه کرده‌اند؛ از‌جمله راسل دانشمند معروف انگلیسی در کتاب زناشویی و اخلاق به راه حل یکی از قضات دادگاه جوانان اشاره کرده است که می‌گوید:جوانان باید بتوانند در یک زناشویی جدید وارد شوند که با زناشویی معمولی (دائم) از سه جهت تفاوت دارد:
۱. ‌طرفین قصد بچه‌دار شدن نداشته باشند؛
۲. ‌جدایی آن‌ها به آسانی صورت پذیرد؛
۳. ‌پس از طلاق ، زن هیچ گونه حق نفقه‌ای نداشته باشد. راسل پس از ذکر این پیشنهاد می‌نویسد:من گمان می‌کنم اگر چنین امری به تصویب قانون برسد گروه کثیری از جوانان، از‌جمله دانش‌جویان دانشگاه‌ها به زندگی مشترک تن بدهند که این زندگی متضمن آزادی و رهایی از بسیاری از روابط جنسی پرهرج و مرج کنونی خواهد بود.

بررسی ایرادات ازدواج موقت
گروهی از عالمان متأخر اهل سنت نیز به ضرورت ازدواجی ساده و کم تعهد پی‌برده و ازدواجی را به عنوان «ازدواج مِسیار» (ازدواجی که در دفاتر رسمی ثبت نمی‌شود، و در آن زوجه از برخی حقوق خود، مانند:حق نفقه، مسکن و حق قَسم (هم خوابگی) چشم‌پوشی می‌کند) را مطرح کرده‌اند.
برخی بر ازدواج موقت ایراد گرفته، می‌گویند:ازدواج موقت نوعی فحشا است که زن در برابر دریافت مقداری پول ، خود را می‌فروشد و این با کرامت انسانی منافات دارد  و گاه می‌گویند:این نوع ازدواج موجب می‌شود افراد بی‌سرپرست هم‌چون فرزندان نامشروع در جامعه پدید آیند.  در پاسخ باید گفت:طرح این ایرادها بر اثر ناآشنایی با ماهیت ازدواج موقت است. ازدواج موقت دارای قوانین و مقرراتی، همانند ازدواج دائم است. در این نوع ازدواج برخلاف فحشا، زن حق ندارد در یک زمان خود را در اختیار چند مرد قرار دهد. پس از پایان مدت مانند ازدواج دائم زن باید عده نگه دارد و فرزند به وجود آمده همانند فرزند ازدواج دائم مورد حمایت قرار گرفته، از همه احکام فرزند، از‌جمله ارث برخوردار خواهد بود.
ایراد دیگر این است که ازدواج موقت سبب می‌شود بسیاری افراد هوس‌باز از این قانون، سوء استفاده کرده، مرتکب فحشا و کار حرام شوند. در‌پاسخ گفته می‌شود:از کدام قانون سوء استفاده نشده؟ آیا اگر کسی در زیارت خانه خدا مرتکب کاری حرام، مانند فروش مواد مخدر شد باید جلوی حج گرفته شود؟
در نهایت عده‌ای می‌گویند:تجویز ازدواج موقت برای تأمین هوس‌رانی مردان است  که در پاسخ باید گفت:هدف از تجویز ازدواج موقت هوس‌رانی نیست. از دیدگاه اسلام و همه ادیان آسمانی هوس‌رانی مذموم و مردود است؛ ازاین‌رو در روایات اسلامی مرد «ذوّاق» یعنی کسی که زنان رابرای کام‌جویی گرفته، سپس طلاق می‌دهد، لعن و نفرین شده است؛  بلکه هدف، رفع نیاز غریزی بشر و جلوگیری از گرفتار شدن انسان‌ها به فحشا و حرام است. مؤید این مطلب روایات اهل بیت (علیهم‌السلام) است که در آن مردان همسردار که مانعی برای ارضای غریزه جنسی ندارند، از متعه کردن زنان منع شده‌اند.
فهرست منابع
احکام القرآن، جصاص؛ البیان فی تفسیر القرآن؛ التبیان فی تفسیر القرآن؛ تحریر الوسیله؛ تفسیر التحریر و التنویر؛ تفسیر الکاشف؛ التفسیر الکبیر؛ التفسیر المنیر فی العقیدة و الشریعه و المنهج؛ تفسیر نمونه؛ تهذیب التهذیب؛ جامع البیان عن تأویل آی القرآن؛ الجامع لاحکام القرآن، قرطبی؛ جواهر الکلام فی شرح شرایع الاسلام؛ دراسات فقهیه فی مسائل خلافیه؛ روائع البیان؛ تفسیر آیات الاحکام؛ روح المعانی فی تفسیر القرآن العظیم؛ السنن الکبری؛ صحیح البخاری؛ صحیح مسلم باشرح سنوسی؛ الغدیر فی الکتاب و السنة و الادب؛ فتح الباری شرح صحیح البخاری؛ الفقه الاسلامی و ادلته؛ فقه القرآن، راوندی؛ الکافی، کتاب‌الخلاف؛ کنزالعمال فی سنن الاقوال و الافعال؛ مجمع‌البیان فی تفسیر القرآن؛ المحلی بالآثار؛ مرآة العقول فی شرح اخبار آل الرسول؛ مسالک الافهام الی الآیات الاحکام؛ مستجدات فقهیه فی قضایا الزواج و الطلاق؛ مسند احمدبن حنبل؛ مصطلحات الفقه و معظم عناوینه الموضوعیه؛ مواهب‌الرحمن فی تفسیر القرآن، سبزواری؛ نظام حقوق زن در اسلام؛ وسائل‌الشیعه.

منبع:ویکی فقه

مطالب مرتبط :

• مهر المثل چيست؟
• مهرالسنه چیست؟
• مهر المسمى چیست؟
• مهرالمتعه
• احکام عقد از رساله امام خميني-ره
• شرايط عقد از رساله امام خميني-ره
• مسائل متفرقه زناشويي-از رساله امام خميني-ره
• احکام متفرقه ازدواج
• احکام عده
• احکام طلاق
• شرایط عقد ازدواج
• اذن ولی در ازدواج
• احکام ازدواج موقت
• احکام مهریه
• چرا سقط جنین حرام است؟
• ملاک استفاده زن از نفقه همسر
• شرایط و احکام عقد!
• ملاک اطاعت از همسر در دوران عقد
• نفقه زن حامله ی ناشزه
• هزینه درمان زوجه
• رفت و آمد پسر و دختر قبل از صیغه عقد
• ازداوج دائم و موقّت مسلمان با کافر غیر اهل کتابی
• ازدواجی که در شرع مقدس جایز نیست!!
• انتقال نطفه لقاح یافته زوج با تخمک زن دیگر در رحم زوجه
• حکم جلوگیری از بچه دار شدن برای مرد یا زن
• حکم انعقاد نطفه زن و مرد اجنبی

ارکان عقد ازدواج

صفحه اصلی > مقالات

---

ارکان عقد ازدواج

ارکان عقد ازدواج سه چیز است:

صیغه
عقد ازدواج تنها با ایجاب و قبول لفظی تحقّق می‌یابد و رضایت باطنی و نیز معاطات در آن جاری نمی‌شود.

الفاظ ایجاب
«زوّجتک» و «انکحتک» الفاظ ایجاب است و در جواز عقد با «متّعتک»، بلکه با هر لفظی که بر مقصود دلالت کند، اختلاف است.

الفاظ قبول
«قبلت التّزویج» یا «قبلت النّکاح» و مانند آن همچون «رضیت» الفاظ قبول است. بنا بر قول به مخصوص نبودن الفاظ ایجاب و قبول، هر لفظی بر ایجاب و قبول نکاح دلالت کند، برای صحّت عقد کافی است.

تقدم و تأخر صیغه ایجاب و قبول
در این که باید صیغه ایجاب از جانب زن و صیغه قبول از جانب مرد باشد یا عکس آن نیز صحیح است، اختلاف می‌باشد.

انعقاد عقد ازدواج با الفاظ بیع و...
عقد ازدواج با الفاظ بیع، هبه، تملیک و اجاره منعقد نمی‌شود

شرایط صیغه عقد ازدواج
شرایط معتبر در صیغه عقد همچون ماضی بودن و عربی بودن به قول‌ مشهور و شرایط متعاقدین همچون بالغ و عاقل بودن، در عقد نکاح نیز از آن جهت که عقد است، معتبر می‌باشد.

مطابقت لفظی ایجاب و قبول
مطابقت لفظی میان ایجاب و قبول شرط نیست.
از این رو، ایجاب با لفظ «زوّجتک» و قبول با لفظ «قبلت النّکاح»، صحیح است.

 ناتوانی از عربی خواندن صیغه
در صورت ناتوانی از عربی خواندن، می‌توان صیغه را به زبان‌های دیگر نیز خواند؛ هر چند در صورت امکان برخی احتیاط را در وکیل گرفتن دانسته‌اند. در صورت ناتوانی از سخن گفتن، اشارۀ فهمانندۀ مقصود، کافی است.

عدم اشتراط حضور شاهدین
حضور دو شاهد در عقد ازدواج شرط نیست.

عدم اشتراط مهر در صحت ازدواج
همچنین مهر، شرط صحّت ازدواج دائم نیست. از این رو، عقد بدون ذکر مهر صحیح است.

عاقد
بلوغ و عقل در اجرا کنندۀ صیغه عقد شرط است. بنابراین، عقد غیر بالغ خواهد برای خود یا دیگری، و نیز عقد دیوانه صحیح نیست.

زوجین
زوجین در عقد ازدواج باید با اشاره یا بردن نام یا صفت، معلوم و معیّن باشند.

همتایی (کفو) در ازدواج

همتایی (کفو) در برخی موارد در ازدواج شرط است.

همتایی به لحاظ دینی در ازدواج
زوجین در عقد ازدواج باید به لحاظ دینی همتای یکدیگر باشند؛ به این معنا که اگر زن مسلمان است، شوهر نیز مسلمان باشد.

همتایی در توانای پرداخت نفقه
در این که توانایی پرداخت نفقه نیز در همتا بودن مرد شرط است یا نه، اختلاف است. بیشتر فقیهان آن را شرط نمی‌دانند. همچنین در این که بر ولیّ دختر پذیرفتن خواستگار مؤمنی که بر پرداخت نفقه توانا است، واجب است یا خیر اختلاف می‌باشد.

شرط کردن در عقد نکاح
شرط ضمن عقد در عقد ازدواج چند صورت می‌تواند داشته باشد.

 شرط خلاف شرع بدون منافات با مقتضای عقد
اگر چیز خلاف شرع در عقد ازدواج شرط شود و با مقتضای عقد منافات نداشته باشد، برای مثال زن شرط کند که مرد ازدواج مجدد نکند شرط باطل، امّا عقد و مهر صحیح است. نیز اگر شرط شود که مهر در مدّت معیّنی پرداخت شود و گرنه عقد باطل باشد، تنها، شرط باطل است.

شرط عدم ازاله بکارت
اگر ازاله نکردن بکارت شرط شود، در لزوم و صحّت این شرط اختلاف است.

شرط خیار فسخ عقد
اگر خیار فسخ عقد در عقد ازدواج شرط شود به این معنا که شرط کننده‌ اختیار فسخ اصل ازدواج را داشته باشد شرط و به قول مشهور، عقد باطل است.

شرط خیار فسخ در مهر
اگر خیار فسخ در مهر شرط شود به این معنا که زوج یا زوجه و یا شخص ثالث، اختیار فسخ مهر المسمی را داشته باشد که در این صورت به مهر المثل رجوع می‌شود، عقد، مهر و شرط، هر سه صحیح است.

شرط بیرون نرفتن زن از شهرش
اگر بیرون نرفتن زن از شهر خودش شرط شود، در لزوم وفا به این شرط یا بطلان آن، اختلاف است.
منبع: ویکی فقه

مطالب مرتبط :

• مهر المثل چيست؟
• مهرالسنه چیست؟
• مهر المسمى چیست؟
• مهرالمتعه
• احکام عقد از رساله امام خميني-ره
• شرايط عقد از رساله امام خميني-ره
• مسائل متفرقه زناشويي-از رساله امام خميني-ره
• احکام متفرقه ازدواج
• احکام عده
• احکام طلاق
• شرایط عقد ازدواج
• اذن ولی در ازدواج
• احکام ازدواج موقت
• احکام مهریه
• چرا سقط جنین حرام است؟
• ملاک استفاده زن از نفقه همسر
• شرایط و احکام عقد!
• ملاک اطاعت از همسر در دوران عقد
• نفقه زن حامله ی ناشزه
• هزینه درمان زوجه
• رفت و آمد پسر و دختر قبل از صیغه عقد
• ازداوج دائم و موقّت مسلمان با کافر غیر اهل کتابی
• ازدواجی که در شرع مقدس جایز نیست!!
• انتقال نطفه لقاح یافته زوج با تخمک زن دیگر در رحم زوجه
• حکم جلوگیری از بچه دار شدن برای مرد یا زن
• حکم انعقاد نطفه زن و مرد اجنبی

احکام ازدواج موقت

صفحه اصلی > احکام شرعی ازدواج > احکام ازدواج موقت

---

احکام شرعی ازدواج

احکام ازدواج موقت

 

 

احکام ازدواج موقت

آيا عقد موقّت با خواهر زن جايز است؟
همه مراجع: خير، تا وقتى كه آن زن در عقد او است، نمى‏تواند با خواهرش ازدواج كند، خواه عقد دائم باشد يا موقت.توضيح المسائل مراجع، م 2390 ؛ آيت الله وحيد، توضيح المسائل، م 2454 و آيت الله نورى، توضيح المسائل، م 2386 و آيت الله خامنه‏اى، استفتاء، س 708.


اگر دختر و پسرى بخواهند خودشان صيغه عقد موقت بخوانند، كيفيت آن به چه شكل است؟- خواندن صيغه - صيغه عقد موقت
همه مراجع: پس از تعيين مهر و مدت عقد و رعايت شرايط عقد (مانند اجازه پدر دختر )، نخست دختر بگويد: «زَوَّجْتُكَ نَفْسى‏ فِى الْمُدَّةِ الْمَعْلومَةِ عَلَى الْمَهْرِ الْمَعْلُومِ» و پس از آن بدون فاصله (طولانى ) پسر بگويد: «قَبِلْتُ التَّزْويجَ»؛ توضيح‏المسائل مراجع، م 2368 ؛ نورى، توضيح‏المسائل، م 2364 و وحيد، توضيح‏المسائل، م 2432 ؛



زن و مردى صيغه موقّت جارى مى‏كنند و بعد از آميزش متوجه مى‏شوند كه عقدشان به جهتى باطل بوده است ؛ آيا اين كار آنان در حكم زنا است و بچه به دنيا آمده نامشروع است؟
همه مراجع: با توجه به اينكه به مسأله آگاه نبوده‏اند، عملشان زنا نبوده و بچه نيز حلال‏زاده است و اگر بخواهند به زندگى موقّت ادامه دهند، بايد دوباره صيغه عقد را جارى كنند. مكارم، استفتاءات، ج 2، س 1012 ؛ نورى، استفتاءات، ج 2، س 634 ؛ وحيد، منهاج الصالحين، ج 3، عقد المتعة و م 1375 و 1376 ؛ سيستانى، منهاج الصالحين، ج 3، م 233 و 92 ؛ تبريزى، منهاج الصالحين، ج 2، عقد المتعة و م 1375 و 1376 ؛ امام، تحرير الوسيله، ج 2، النكاح المنقطع، م 5 و النسب، م 2 ؛ صافى، هداية العباد، ج 2، النكاح المنقطع، م 5 و النسب، م 2 و دفتر: خامنه‏اى، بهجت و فاضل.


زن و مردى كه ازدواج موقّت كرده‏اند، اگر بخواهند مدت آن را افزايش دهند؛ آيا صيغه مجدّد لازم است؟
همه مراجع: آرى، بايد دوباره عقد را جارى كنند؛ ولى لازم است مدت عقد اول تمام شود و يا مدت باقى مانده را به او ببخشد و پس از آن عقد جديد بخوانند.آيت الله وحيد، منهاج الصالحين، ج 3، 1311؛ آيت الله خامنه‏اى، استفتاء، س 163 ؛ آيت الله تبريزى، منهاج الصالحين، ج 2، م 1311؛ آيت الله سيستانى، منهاج الصالحين، ج‏3، م 249؛ امام خمينى، تحرير الوسيله، ج‏2، النكاح المنقطع، م 11؛ آيت الله صافى، هداية العباد، ج 2، النكاح المنقطع، م 11؛ آيت الله نورى، استفتاءات، ج 2، س 694؛ آيت الله فاضل، جامع المسائل، ج 2، س 1255 و دفتر: آيت الله بهجت و آيت الله مكارم.


حداقل و حداكثر مدت در عقد موقّت چه مقدار است؟
همه مراجع (به جز تبريزى، سيستانى، مكارم و وحيد ): عقد موقت اندازه معيّنى ندارد و مقدار آن، با توافق دو طرف انجام مى‏پذيرد. امام، بهجت، صافى و نورى، توضيح‏المسائل مراجع، احكام نكاح ؛ فاضل و جامع‏المسائل، ج 1، س 1544 و نورى، توضيح‏المسائل، احكام نكاح.

آيةاللَّه سيستانى: ...بايد مدت آن از مقدار عمر زن و شوهر و يا يكى از آنها بيشتر نباشد كه در اين صورت عقد باطل خواهد بود. سيستانى، توضيح‏المسائل مراجع، احكام نكاح.
آيات عظام تبريزى، مكارم و وحيد: ...بنابر احتياط واجب، بايد مدت آن از مقدار عمر زن و شوهر يا يكى از آنها بيشتر نباشد. در غير اين صورت، احتياط واجب آن است كه احكام عقد دائم را بر آن جارى سازند. مكارم، استفتاءات، ج 2، س 1008 ؛ وحيد، منهاج الصالحين، ج 3، عقدالمتعه ؛ و تبريزى، منهاج الصالحين،2، عقدالمتعه.



صيغه كردن زنان بدكاره چه حكمى دارد؟
آيات عظام امام، بهجت، خامنه‏اى و صافى: ازدواج موقت با او كراهت شديد دارد و اگر با او ازدواج كرد، واجب است او را از كار زشتش باز دارد. امام، تحريرالوسيلة، ج 2، النكاح المنقطع، م 18 ؛ خامنه‏اى، استفتاء، س 164 ؛ صافى، هدايةالعباد، ج 2، النكاح المنقطع، م 18.
آيات عظام تبريزى، سيستانى، فاضل، مكارم، نورى و وحيد: بنا بر احتياط واجب پيش از توبه او، جايز نيست. نورى و فاضل، تعليقات على العروة، ج 2، النكاح، فصل 4 م 17 ؛ سيستانى، منهاج الصالحين، ج 2، النكاح،261 ؛ وحيد، منهاج الصالحين، ج 3، م 1303 ؛ مكارم، استفتاءات، ج 2، س 927 و تبريزى، منهاج الصالحين، ج 2، م 1303.

منبع:احکام پرسمانی

مطالب بیشتر

• ازدواجی که در شرع مقدس جایز نیست!!
• اذن ولی در ازدواج دختر بالغه غیر رشیده
• قرآن و ازدواج موقت
• نکات مهم و کاربردی در خصوص ازدواج موقت (صیغه)
• کلیات احکام ازدواج موقت
• گرایش 25 درصد جامعه به ازدواج موقت

 

رفت و آمد پسر و دختر قبل از صیغه عقد

صفحه اصلی > احکام شرعی ازدواج > رفت و آمد پسر و دختر قبل از صیغه عقد

---

احکام شرعی ازدواج

رفت و آمد پسر و دختر قبل از صیغه عقد

رفت و آمد پسر و دختر قبل از صیغه عقد

سوال: در بین بعضی از خانواده ها رایج شده که قبل ا ز اجرای صیغه عقد، داماد ( غیر از رفت و آمدهای متعارف که برای خواستگاری هست) رفت و آمدهایی با دختر دارد، به طوری که با هم گفت و گو و نشست و برخاست و رفتن به بیرون از منزل را دارند و یا این که دختر و پسر قبل از آن که والدین اطلاع یابند به اصطلاح خودشان با شوهر آینده شان در مورد زندگی آینده ساعت ها با هم گفتگو دارند. آیا این نوع روابط جایز است یا نه؟

حضرت آیة الله خامنه ای:

معیار در جواز صحبت کردن با نامحرم مفسده و عدم مفسده است.

حضرت آیة الله تبریزی:

تا وقتی که صیغه عقد اجرا نشده دختر و پسر با هم نامحرم هستند و حکم آنها، حکم بقیه افراد نامحرم است

حضرت آیة الله صافی گلپایگانی:

این ارتباطات با بیگانه جایز نیست.

 

حضرت آیة الله بهجت:

نگاه کردن مرد به صورت زنی که می خواهد با او ازدواج کند جایز است به شرط آن که بداند که مانع شرعی از ازدواج با او نیست و احتمال هم بدهد که زن ازدواج را قبول کند و احتمال هم بدهد که با این نگاه کردن واطلاع تازه ای پیدا می کند .

 

حضرت آیة الله فاضل لنکرانی:

جایز نیست.

 

حضرت آیة الله تبریزی:

تا وقتی که صیغه عقد اجرا نشده دختر و پسر با هم نامحرم هستند و حکم آنها، حکم بقیه افراد نامحرم است.

 

حضرت آیة الله مکارم شیرازی:

به مقداری که برای شناخت یکدیگر لازم است اشکالی ندارد مشروط بر این که گفتگوهای معمولی و عادی و به مقدار نیاز باشد.

منبع :تبیان

مطالب بیشتر

• صیغه
• رفت و آمد پسر و دختر قبل از صیغه عقد
• تفاوت صیغه موقت با روسپی گری
• احکام متعه یا صیغه از رساله امام خمینی-ره
• نکات مهم و کاربردی در خصوص ازدواج موقت (صیغه)
• صیغه محرمیت چه نتایجی را در برخواهد داشت؟

 

گالری

تصاویر سر دفتر و عاقد  

سفره عقد آکواریومی خنچه جدید

 گالری عکس های سفره عقد خنچه قدیمی

 

تزئینات عقد و سفره عقد و عروسی

سردفتر و عاقد

 عاقد

 

مرتبط با : دفتر ازدواج تهران عاقد

صیغه های خود خوانده و پیامدهای غیر قابل جبران

صفحه اصلی > مقالات > صیغه

---

متاسفانه ، امروزه عده زيادي از دختران و پسران جوان ــ بخصوص دانشجويان ــ  با مطالعه « رساله هاي عمليه مراجع تقليد » ، به طور خودسر و بي اطلاع والدين و بدون مشورت با افراد داراي صلاحيت ، صاحب تجربه و دلسوز ، اقدام به خواندن « صيغه ازدواج موقت» مي نمايند كه عملي بسيار خطرناك است .

پيامدهاي غيرقابل جبران افراد ياد شده ، بدون آگاهي از مسايل بسيار مهمي ــ مانند : تعيين دقيق زمان آغاز و پايان ازدواج موقت ، تعيين دقيق اجرت(دستمزد زن) صيغه ــ  و... ، دو نفري براي خودشان صيغه مي خوانند در حالي كه نمي دانند در آينده ، چه مشكلاتي به سراغ آن ها خواهند آمد ؟

معمولا چنين اشخاصي ، بعد از چند روز ، ماه يا حتي چند سال ، به دلايل گوناگون ، از يكديگر جدا مي شوند در حالي كه :

۱ ــ  يادشان نيست در چه زماني صيغه خوانده اند( زمان شروع صيغه ؟) . چون در جايي آن را يادداشت و ثبت نكرده اند .

۲ ــ  به ياد نمي آورند كه زمان آن ، در چه وقتي به اتمام رسيده ( زمان پايان صيغه ؟ ) .

۳ ــ  نمي دانند كه چقدر از مدت صيغه ، باقي مانده است ؟

۴ ــ  نحوه فسخ صيغه و چگونگي پايان دادن به آن را نمي دانند .

۵ ــ از اين كه صيغه اي كه خوانده اند ، داراي « عده » مي باشد يا خير ، نيز اطلاعي ندارند .

پيدا شدن خواستگار جديد !

در همين گيرودار ، ممكن است سر و كله خواستگاري براي چنين دختري كه به طور پنهاني ،  در صيغه مرد ديگري است  پيدا شود .

آن وقت تكليف اين وضعيت ، چه خواهد بود ؟! .

از سويي اين دختر يا زن جوان ، نمي تواند حقيقت ماجرا را براي والدين يا نزديكان خود بگويد ، و از طرفي به علت قطع رابطه با مرد قبلي ، رويش نمي شود كه به سوي وي رفته و از او بخواهد كه مدت باقيمانده صيغه اش را فسخ كند . زيرا احتمال دارد كه طرف مقابل ، اين كار را نپذيرد و بگويد : « تو تا انتهاي زمان صيغه ، زن من هستي و به هيچ عنوان اين صيغه را فسخ نمي كنم تا خودبخود ، مدتش تمام شود » .

سئوالات بدون پاسخ

دختران و زنان جوان كه مشكل بالا را دارند بارها ، سئوال ياد شده را مطرح كرده اند كه : « حالا چه كار بايد بكنيم و راه حل شرعي آن چيست ؟ » .
جواب گروه بالا اين است :
دختر يا زن مذكور ، بايد زمان دقيق آغاز و پايان صيغه را حتما به ياد بياورد ، در غيراين صورت ، هنوز زن صيغه اي آن آقا بوده و نمي تواند با خواستگار جديد ، حرف بزند تا چه رسد به اين كه قرار ازدواج بگذارد . زيرا اين كار در دين مقدس اسلام حرام و به شدت منع شده است .
اشتباه ديگر اين دختر و پسر يا زن و مرد جوان يا داراي هر سن و سالي ، آن است كه يك يا چند « شاهد » براي انجام كار عقد مخفي خود ، ندارد تا حداقل او ، يادش باشد .

پاسخ غيرقابل قبول
دراين زمان ، اشخاص مزبور ، اگر در مكان يا خياباني مورد بازخواست نيروهاي انتظامي قرار گيرند كه « شما چه نسبت يا رابطه شرعي با يكديگر داريد ؟ » ، پاسخ آن ها به اين كه « ما با همديگر صيغه شده ايم . » قابل قبول نيست . زيرا بايد « مدرك معتبري » در اين زمينه ارايه دهند كه نام و شماره تلفن شخص « عاقد » در پاي آن موجود باشد تا بتوان با او تماس گرفت .

در غير اين صورت ، اوضاع جامعه ، حالت بلبشو و هرج و مرج به خود خواهد گرفت و هر كسي به دروغ ، مي تواند چنين ادعايي را مطرح نموده و به سوء استفاده از زنان و دختران جوان ، بپردازد .

فاش شدن رازها

حال اگر مامورين محترم نيروي انتظامي ، بخواهند اين جريان را به خانواده هاي دختر و پسر مورد سئوال قرار گرفته ، اطلاع دهند ، راز آن ها فاش شده و رسوايي بزرگي به راه مي افتد و هر دو طرف را دچار مشكل مي كند كه در اين ميان ، بيشترين زيان متوجه زن يا دختر مورد نظر خواهد بود .

توجه به نكات زير

 به همه كساني كه احتمالا مايل به داشتن رابطه شرعي صحيح  و در عين حال محرمانه ، با دختر يا زني هستند ، يا دختر و زني كه مي خواهند با پسر يا مردي رابطه شرعي درست ، داشته باشند توصیه اين است كه حتما به نكات زير توجه نمايند :

۱ ــ  اقدام به اينگونه كارها بسيار خطرناك و عاقبت آن غيرقابل پيش بيني است .

۲ ــ  هرگز بدون اجازه و در جريان گذاشتن والدين و دادن توضيحات دقيق به آن ها و كسب مشورت از آنان ، به چنين اقدامي دست نزنند .

۳ ــ  زني كه همسر مردي است و شوهر دارد ، نمي تواند با پسر يا مردي ديگري ، حتي در حد صحبت كردن ، دوست شود . اين كار در اسلام ، به شدت حرام و ممنوع است و مجازات سنگيني دارد .

۴ ــ  زني را مي توان براي ازدواج موقت برگزيد كه از شوهر قبلي اش طلاق گرفته و مدت « عده » آن ــ  كه ۹۰ روز است ــ به طور كامل ، تمام شده باشد .

۵ ــ  زني را مي توان براي ازدواج موقت برگزيد كه شوهر قبلي او فوت كرده و مدت « عده » آن  ــ كه « ۱۳۰ روز » است ــ به طور كامل ، تمام شده باشد .

۶ ــ  زني كه با شوهرش مشكل دارد و در حال انجام مراحل طلاق خويش است ، به هيچ عنوان نمي تواند با فرد ديگري ازدواج كرده يا رابطه دوستي برقرار نمايد . زيرا هنوز همسر شرعي و قانوني شوهر قبلي ، محسوب مي شود هر چند كه سال ها همديگر را نديده و هيچ رابطه اي با هم نداشته باشند .

 

سالن عقد خاطره به هیچ عنوان در زمینه همسر یابی موقت فعالیتی ندارد

لطفا در خصوص این مورد تماس نگیرید اطلاعات و مشاوره در این زمینه هم نداریم

 

مطالب بیشتر

• علت اختلاف شیعه و سنی در صیغه و تفاوت آن با ارتباط آزاد
• تفاوت صیغه موقت با روسپی گری
• احکام متعه یا صیغه از رساله امام خمینی-ره
• آیا صیغه محرمیت و نامزدی از نظر قانونی مجوز ارتباط زناشویی هم است؟

• نکات مهم و کاربردی در خصوص ازدواج موقت (صیغه)

• صیغه محرمیت چه نتایجی را در برخواهد داشت؟
• جاری کردن صیغه محرمیت در ازدواج موقت شرایط ازدواج موقت

 

گرایش 25 درصد جامعه به ازدواج موقت

صفحه اصلی > مقالات  > ازدواج موقت

---

نتایج یک پژوهش نشان می‌دهد؛

مطابق یافته‌ها مردان به طور معنی‌داری بیش از زنان، افراد مجرد بیش از افراد متأهل، افراد شاغل به کار بیش از افراد محصل و خانه‌دار، افراد ساکن در جنوب شهر بیش از افراد ساکن در سایر مناطق جغرافیایی شهر و همچنین افرادی که در خانواده و اقوام آنها سابقه ازدواج موقت وجود دارد، بیش از سایرین نسبت به ازدواج موقت گرایش دارند.


در پژوهشی سعی شد نگرش مردم به ازدواج موقت بررسی شود.

به گزارش مهرخانه، تحقیق حاضر با هدف بررسی نگرش مردم به ازدواج موقت انجام گرفته است.

این تحقیق به روش توصیفی بوده و در آن طرز نگرش مردم نسبت به ازدواج موقت مورد بررسی قرار گرفته است. جامعه آماری تحقیق، ساکنین شهر تهران بوده است. تعداد ۴۰۰ نفر برحسب توزیع جغرافیایی از مناطق مختلف جغرافیایی شهر (شمال‌شهر، مرکزشهر، جنوب‌شهر و حومه‌شهر) انتخاب شده و تعداد ۵ مورد پرسش‌نامه به دلیل مخدوش بودن حذف و ۳۹۵ مورد تجزیه و تحلیل قرار گرفت.

همچنین پرسش‌نامه مورد استفاده دارای ۳۰ ماده نگرش‌سنجی بود که در شش محور در ارتباط با ازدواج موقت تدوین شد. محورهای پرسش‌نامه عبارت بودند از: اثرات خانوادگی، اجتماعی، فرهنگی و بین‌المللی ازدواج موقت، ارضای نیازهای جنسی و ابعاد مذهبی ازدواج موقت. همچنین پرسش‌نامه اطلاعات دموگرافیک، وضعیت و سابقه ازدواج موقت در خانواده و اقوام، محدودیت‌های ازدواج موقت، تمایل به ازدواج موقت و میزان آشنایی با قوانین ازدواج موقت را دربرداشت.

با وجود آنکه در کشورمان ازدواج موقت هم مشروع و هم قانونی است، موافقان و مخالفانی دارد و هنوز در بین مردم رواج پیدا نکرده است. براین اساس در طی این پژوهش محقق به دنبال پاسخ‌گویی به این سؤالات برآمده که: نوع نگرش مردم نسبت به ازدواج موقت چگونه است؟ میزان تمایل به ازدواج موقت چقدر است؟ چه کسانی بیشتر تمایل به این نوع ازدواج داشته و افراد برای ازدواج موقت چه محدودیت‌هایی را احساس می‌کنند؟

اطلاعات دموگرافیک
از مجموع ۳۹۵ نفر از افراد مورد بررسی 50.4 درصد مرد، 49.4 درصد زن، 51.9 درصد متأهل، 48.1 درصد مجرد بودند. از نظر وضع تحصیلی حدود 80 درصد دیپلم و لیسانس، 33.7 درصد محصل، 28.1 درصد کارمند، 17.2 درصد شغل آزاد و 15.7 درصد خانه‌دار بودند.

از نظر موقعیت جغرافیایی محل سکونت، ۲۱ درصد در شمال شهر، 47.3 درصد در جنوب شهر، 29.4درصد در مرکز شهر و 2.3 درصد در حاشیه شهر (شهرک‌ها) سکونت داشته و از نظر وضع اقتصادی 62.5 درصد وضعیت متوسط، 25.6 درصد خوب و ۱۲ درصد ضعیف بودند.

13.7 درصد از مردان، مخالفت همسر خود را مانع ازدواج موقت می‌دانند/ فرهنگ جامعه؛ مهم‌ترین مانع ازدواج موقت
وضعیت ازدواج موقت در بین جمعیت مورد بررسی نشان داد که در خانواده و اقوام 9.1 درصد از جمعیت مورد بررسی سابقه ازدواج موقت وجود دارد که حدود 3.8 در صد آن مربوط به خانواده اصلی است.

حدود ۲۵ درصد از جمعیت مورد بررسی برای ازدواج موقت اعلام آمادگی کرده‌اند، این در حالی است که حدود ۵۰ درصد از جمعیت نسبت به قوانین ازدواج موقت اظهار بی‌اطلاعی کرده و فقط ۱۵ درصد اظهار داشتند که نسبت به این قوانین آگاهی مناسبی دارند. همچنین جمعیت مورد بررسی مهم‌ترین موانع ازدواج موقت را به ترتیب فرهنگ جامعه (33.4 درصد)، مخالفت خانواده‌ها (18.5 درصد)، مخالفت عقلایی (16.5 درصد) و مخالفت همسر (13.7 درصد) ذکر کرده‌اند.

2.98 درصد معتقدند ازدواج موقت راهی برای جلوگیری از فحشاست
از بین ۳۰ عبارت نگرشی در مورد ازدواج موقت، بیش‌ترین نمرات مربوط به موارد ذیل بود:
ازدواج موقت راهی برای جلوگیری از روابط پنهان و نامشروع جوانان است (29.3 درصد)، ازدواج موقت یک راه شرعی، اسلامی ‌و مجاز است (13.3 درصد)، موجب کاهش ناامنی و تجاوز به عنف نسبت به زنان می‌شود (3.08 درصد)، موجب جلوگیری از انحراف جنسی جوانان می‌شود (2.99 درصد)، راهی برای جلوگیری از فحشاست (2.98 درصد)، می‌تواند زمینه‌ساز ازدواج دائمی ‌شود (2.96 درصد)، روشی جامعه‌پسند برای ارضای غریزه جنسی است (2.90 درصد) و یک الگوی مناسب در ازدواج است (2.74 درصد).

مجردها تمایل بیشتری به ازدواج موقت دارند/ تمایل مردان به ازدواج موقت بیش از زنان
مطابق یافته‌ها مردان به طور معنی‌داری بیش از زنان، افراد مجرد بیش از افراد متأهل، افراد شاغل به کار بیش از افراد محصل و خانه‌دار، افراد ساکن در جنوب شهر بیش از افراد ساکن در سایر مناطق جغرافیایی شهر و همچنین افرادی که در خانواده و اقوام آنها سابقه ازدواج موقت وجود دارد، بیش از سایرین نسبت به ازدواج موقت گرایش دارند. از سویی دیگر ملاحظه شد که وضع اقتصادی افراد در طرز نگرش آنها نسبت به ازدواج موقت تأثیری ندارد.
۲۵ درصد از مردم به ازدواج موقت گرایش دارند
علی‌رغم آنکه ۲۵ درصد از جمعیت مورد بررسی گرایش به ازدواج موقت دارند، ولی می‌توان گفت که میزان شیوع این ازدواج در جامعه مورد بررسی احتمالاً حدود ۹ درصد باشد. دلائل توسعه و گسترش کم این نوع ازدواج، موانعی است که در جامعه وجود دارد که مهم‌ترین آنها عبارتند از موانع فرهنگی و خانواده.

لازم به ذکر است این پژوهش با نام «سنجش نگرش مردم به ازدواج موقت» توسط خدابخش احمدی، مصطفی براری و فتح‌ا... سید اسماعیلی انجام شده و در فصلنامه علمی‌ـ پژوهشی رفاه اجتماعی، سال یازدهم، شماره ۴۳ منتشر شده است.

 

سالن عقد خاطره به هیچ عنوان در زمینه همسر یابی موقت فعالیتی ندارد

لطفا در خصوص این مورد تماس نگیرید اطلاعات و مشاوره در این زمیته هم نداریم

 

مطالب بیشتر

• قانون راجع به نکاح
• دوران نامزدی، چرا و چگونه؟
• آیا جشن ازدواج ضروری است؟
• عقدنامه امضا مي‌کنيد يا دفتر خاطرات؟
• نکاتی که قبل از ازدواج با مردان مطلقه باید به آنها توجه کنید
• مرز رازداری و ناگفتنی ها در ازدواج
• دوران نامزدی، چرا و چگونه؟
• مراسم ازدواج در آیین زرتشت
• تزئینات عقد و عروسی
• آداب ازدواج در مسیحیت

 

افزایش ثبت ازدواج موقت نشانه چیست

صفحه اصلی > مقالات >  ازدواج موقت

---

تحلیل یکم: افزایش "ثبت"، تابعی از افزایش "وقوع" ازدواج موقت است از نگاه یک تحلیلگر حقوقی، فرضیه یکم این است که افزایش 10 درصدی "ثبت" ازدواج موقت، نشان دهنده افزایش حدوداً 10 درصدی "وقوع" ازدواج موقت و در واقع تابع مستقیمی از آن است. طبق این فرضیه، آمار کل ازدواج موقت در شش ماهه اول سال 92 نسبت به دوره مشابه سال قبل حدود 10 درصد افزایش یافته است.

تحلیل دوم: افزایش "ثبت"، تابعی از افزایش "تعهد" در ازدواج موقت است
از نگاه یک تحلیلگر حقوقی، فرضیه دوم این است که افزایش 10 درصدی "ثبت" ازدواج موقت، بیش و پیش از آنکه نشانه افزایش این واقعه حقوقی باشد، از یکسو نشانه افزایش آگاهی زنان از حقوق شهروندی و حقوق خانواده و تمایل آنان برای مطالبه این حقوق است و از سوی دیگر، نشانه "تمایل و تعهد طرفین به ثبت" این رویداد حقوقی به منظور برخوردارشدن از مواهب قانونی آن (نظیر امکان انجام مسافرت مشترک، امکان اقامت مشترک در یک اتاق در هتل و سایر مجموعه های اقامتگاهی رسمی، برنامه ریزی زن برای بچه دار شدن از ازدواج زمانمند، ناچاری زن برای اخذ شناسنامه برای نوزاد ناخواسته حاصل از ازدواج موقت و...) است.

افزایش "ثبت" یا تمایل زنان به افزایش "تعهد" مردان؟
با در نظر گرفتن سه شرط مندرج در ماده 21 قانون حمایت از خانواده، از خود بپرسیم کدام زنان "تمایل" دارند و موفق می شوند "تعهد" مردان به یک رابطه سالم را افزایش دهند تا آنجا که بعنوان یک شرط ضمن عقد (کتبی) یا توافق طرفینی (شفاهی)، مرد را به دفتر رسمی ازدواج بکشانند و واقعه ازدواج موقت را ثبت رسمی کنند؟ به یاد داشته باشیم:


- زنی که از نظر درآمد و توان اقتصادی در موضعی ضعیفتر از مرد باشد، احتمالاً نمی تواند مرد را برای ثبت این واقعه به دفترخانه بکشاند.
- زنی که از نظر اطلاعات عمومی و میزان آگاهی از حقوق شهروندی و حقوق خانواده در موضعی فرودست باشد، احتمالاً نمی داند که می تواند و باید مرد را برای ثبت این واقعه به دفترخانه بکشاند.
- زنی که از نظر منزلت اجتماعی و استقلال مجموعی در موضعی ضعیفتر از مرد و وابسته به او باشد، احتمالاً نمی تواند مرد را برای ثبت این واقعه به دفترخانه بکشاند.


از این رو، در نبود آمار تفکیکی و جزئی و با توجه به شواهد و قرائن فوق به نظر می رسد؛ افزایش 10 درصدی "ثبت" ازدواج موقت، بیش و پیش از آنکه نشان دهنده افزایش وقوع این رویداد حقوقی در جامعه باشد، نشان می دهد که:


زنان در طبقه متوسط شهری ایران که رفته رفته توان اقتصادی، منزلت شغلی و اجتماعی بهتری را کسب کرده اند و می خواهند و می توانند از استقلال نسبی در برابر مردان برخوردار باشند، - به رغبت یا به ناچار - تمایل بیشتری به کاربست ازدواج زمانمند (ازدواج موقت) به مثابه یک الگوی جدید عرفی و قانونی از ازدواج پیدا کرده اند. آنان در این مسیر، در جستجوی راهی برای افزایش تعهد مردان در این الگوی زیست مشترک و نیز برخورداری از مواهب حقوقی این واقعه حقوقی و پرهیز از تنگناهای حقوقی و منزلتی ازدواج دائم هستند. آنان می پندارند که با الزام مردان به "ثبت" ازدواج موقت، می تواند ضمن پرهیز از تنگناهای پیش گفته، به افزایش "تعهد" مردان در این مدل عرفی از ازدواج دست یابند

 

مطالب بیشتر

• الفبای ازدواج موقت
• ازدواج موقت از دیدگاه شهید مطهری
• صیغه های خود خوانده و پیامدهای غیر قابل جبران
• گرایش 25 درصد جامعه به ازدواج موقت
• ازدواج دائم و موقت چه تفاوتهایی با هم دارند؟
• چرا ازدواج عاشقانه به طلاق می رسد؟
• حاشیه های ازدواج (2)
• نفقه فرزند چیست
• 10 قانون غلط برای ازدواج
• آیا ژن‌ها نمی‌گذارند ازدواج کنید!

 

مراحل ثبت ازدواج

 

مراحل ثبت ازدواج در سالن عقد خاطره

مرحله اول : مراجعه به دفتر ازدواج (سالن عقد خاطره) مترو سرسبز 20 متر بطرف دردشت پلاک 640 طبقه 1 واحد2 تلفن:
77939782-09121190250 جهت صدور معرفی به آزمایشگاه.

* مدارک لازم : اصل شناسنامه و کارت ملی زوجین به همراه یک قطه عکس از زوجین

مرحله دوم : مراجعه به آزمایشگاههای مجاز جهت انجام آزمایشات

مرحله سوم : مراجعه به سالن جهت تعیین زمان عقد و ارائه مدارک ذیل :

۱- اصل شناسنامه زوجین به همراه کپی تمام صفحات

۲- اصل کارت ملی زوجین به همراه یک برگ کپی از دو طرف کارت

۳- جواب آزمایشات (که بیش از یکماه از تاریخ آن نگذشته باشد).

۴- اصل شناسنامه پدر عروس (برای ازدواج دوشیزه) بهمراه کپی شناسنامه تمام صفحات و یک برگ کپی کارت ملی از دو طرف کارت

 

در صورت فوت پدر زوجه مدارک ذیل لازم و کافی است:

اصل گواهی فوت ثبت احوال و یا کپی برابر اصل آن
اصل شناسنامه باطل شده و یا کپی برابر اصل آن
اصل گواهی انحصار وراثت و یا کپی برابر اصل آن


در صورتی که پدر در قید حیات باشد ولی دسترسی به ان نباشد:

وکالتنامه محضری از پدر عروس و ارائه اصل آن به سالن

درصورتی که ازدواج دوم زوجه باشد:

الف- اگر همسر قبلی فوت نموده است ارائه اصل و کپی گواهی فوت لازم است.

ب- اگر زوجه مطلقه می باشد، ارائه اصل طلاقنامه ضروری است.

مطالب بیشتر

• موارد منع ثبت ازدواج
• شرایط شهود ازدواج
• مدارک لازم برای آزمایش ازدواج
• ثبت واقعه ازدواج به وسیله قائم مقام قانونی
• قوانین و مقررات مربوط به ازدواج
• شرايط ضمن عقد يا عقد خارج لازم
• فرق مهریه عندالمطالبه و عندالاستطاعه چیست؟
• جاری کردن صیغه محرمیت در ازدواج موقت شرایط ازدواج موقت
• 10 وضعيت مهم و خطرناک براي انتخاب همسر
• زير و بم‌هاي دوران عقد
• ابراز محبت و عشق ورزيدن در زندگي زناشويي
• فرق عشق و شهوت (نياز جنسي) چيست؟

 

تلفن : 02177246602

همراه : 09121190250-09391190250

آدرس جدید سالن عقد خاطره: مترو سرسبز 20 متر بطرف دردشت پلاک 640 طبقه 1 واحد2