اسباب بطلان عقد
اسباب بطلان عقد دو چیز است:
فسخ
عیب و تدلیس موجب فسخ عقد ازدواج است:
فسخ به سبب عیب
وجود برخی عیوب در زن یا مرد، در صورت جهل به آن‌ها پیش از عقد، مجوّز برهم زدن عقد ازدواج به وسیلۀ مرد یا زن است. دیوانگی، عنّین بودن، مجبوب بودن و به قول مشهور، اخته بودن در مرد، و دیوانگی، خوره، پیسی، قرن افضاء، نابینایی و رتق در زن، موجب ثبوت حق فسخ عقد برای زن یا مرد می‌شود.
لنگی زن
در این که لنگی زن به طور مطلق عیب نیست یا به طور مطلق عیب است، مگر عرف آن را به دلیل ناچیز بودن عیب نداند و یا در صورتی که موجب زمین‌گیر شدن او شود، عیب است، اختلاف می‌باشد.
به وجود آمدن عیب پس از عقد
اگر عیوب یاد شده پس از عقد -گرچه پیش از آمیزش- در زن به وجود آید، به قول مشهور، مجوّز فسخ عقد به وسیلۀ مرد نیست.
فوری بودن خیار فسخ عقد ازدواج
استفاده از خیار فسخ عقد ازدواج فوری است و اگر مرد یا زن پس از علم به عیب، بی‌درنگ از خیار استفاده نکند، عقد لازم می‌شود.
عدم طلاق بودن فسخ عقد
فسخ عقد ازدواج، طلاق نیست. از این رو، احکام و شرایط آن را ندارد. اگر فسخ عقد پیش از آمیزش صورت گیرد، مهری برای زن بر عهدۀ مرد نیست، جز در عنّین که باید نصف مهر پرداخت شود، و اگر فسخ پس از آمیزش صورت گیرد، مرد باید تمام مهر را خواه مهر معیّن یا مهر المثل به زن پرداخت کند.
فسخ بدون اذن حاکم
مرد و زن در همۀ عیوب جز عنن می‌توانند عقد را بدون اذن حاکم فسخ کنند. حاکم شرع، در عنن، مدّتی را تعیین می‌کند و اگر مرد تا پایان آن همچنان ناتوان از آمیزش باشد، زن بدون اذن حاکم می‌تواند عقد را فسخ کند.
فسخ به سبب تدلیس
مخفی کردن عیب و نقص با علم به آن گرچه با سکوت، تدلیس است.
ازدواج به شرط آزاد بودن زن و خلاف در آمدن
اگر مردی با زن معیّنی به شرط آزاد بودن ازدواج کند، آنگاه معلوم شود کنیز است، می‌تواند عقد ازدواج را فسخ کند، در صورت عکس، زن نیز از حق فسخ عقد برخوردار است.
ارتداد
عقد ازدواج به مجرّد ارتداد یکی از زوجین یا هر دو پیش از آمیزش خواه ارتداد فطری باشد یا ارتداد ملی باطل می‌شود و بطلان آن پس از آمیزش، بر سپری شدن عدّه متوقّف است، مگر مرد به ارتداد فطری مرتدّ شود که در این صورت، عقد به مجرّد ارتداد باطل می‌شود.
اسارت
با اسیر شدن زوج، ازدواج باطل نمی‌شود، مگر امام علیه‌السّلام او را برده قرار دهد. اگر زوج نابالغ یا زن اسیر شود، نکاح باطل می‌شود. با اسیر شدن زوجین با هم، ازدواج آن دو باطل می‌شود، مگر هر دو پیش از اسارت برده باشند.
منبع:ویکی فقه
لطفا صبر کنید ...