مسائل مربوط به شرایط ضمن عقد ازدواج
به موجب ماده 1119 «ق.م» : طرفین عقد ازدواج می توانند هر شرطی که مخالف با مقتضای عقد مزبور نباشد در ضمن عقد ازدواج یا عقد لازم دیگر بنماید، مثل اینکه شرط شود هرگاه شوهر زن دیگر بگیرد یا در مدت معینی غایب شود و یا ترک انفاق نماید و یا بر علیه حیات زن سوء قصد کند یا سوء رفتاری نماید که زندگانی آنها با یکدیگر غیر قابل تحمل شود زن وکیل و وکیل در توکیل باشد که پس از اثبات تحقق شرط در محکمه و صدور حکم نهایی خود را مطلقه سازد.
همانطور که گفتیم ما در این کتاب قصد نداریم به مسائل ماهوی مربوط به ازدواج بپردازیم، بلکه منظور آنست که مسائل این شکلی که در خصوص ازدواج و ثبت آن وجود دارد مطرح کنیم. بنابراین در این مبحث به شرح مسائل مربوط به شرایط ضمن عقد که در دفتر خانه و سند ازدواج مطرح است خواهیم پرداخت و توضیح و شرح مسائل ماهوی این مبحث از قبیل انواع و آثار و احکام شرایط ضمن عقد را موکول به مجالی دیگر میکنیم.
به حکم ماده 1128«ق.م» هر گاه در یکی از طرفین صفت خاصی شرط شده باشد و بعد از عقد معلوم شود که طرف مذکور فاقد وصف موصوف بوده برای طرف مقابل حق فسخ خواهد بود خواه وصف مذکور در عقد تصریح شده یا عقد متبایناً بر آن واقع شده باشد.
برای اینکه بعداً بین طرفین در خصوص این شرط اختلافی پیش نیاید واین امر بصورتی مکتوب، منظم و رسمی انجام شود، تدوین کنندگان متن سند عقدنامه، اقدام به گنجاندن مسائل این موضوع در صفحات 8 تا 16 این سند نموده اند که البته عمدتأ مربوط به شرایطی است که از طرف زوجه ممکن است مطرح شود و 2 صفحه آخر این مبحث یعنی صفحات 15 و 16 نیز برای سایر شرایط ( شرایطی که هر دو طرف می توانند بگذارند) اختصاص داده شده است. نکته اساسی که در اینجا باید ذکر شود، آنست که بند 178 مجموعه بخشنامه های ثبتی در خصوص این، شرایط تکمیلی را برای سر دفتر مقرر می دارد و آن این که: در رابطه با نکاحیه های جدید که متن آن به تصویب شورایعالی قضائی رسیده است، لازم است که به کلیه دفاتر ازدواج و طلاق سراسر کشود ابلاغ نمائید که، تکلیف شرعی و قانونی دارند، قبل از انشاء عقد ازدواج یک یک شرایط مندرج در نکاحیه را برای زوجین قرائت و تفهیم نمایند و هر شرطی که مورد توافق زوجین قرار گرفت، ذیل آنرا امضاء نمایند و سر دفتران ازدواج مکلفند شروط مورد توافق را ضمن عقد نکاح ایجاب نمایند و لازم است قبل از اجرای صیغه عقد بزوجین تذکر دهند که، قبول شرط مندرج سند در نکاحیه الزامی نیست و منوط به توافق قبلی طرفین است. ضمنأ متذکر می گردد تخلف از این دستور موجب تعقیب انتظامی خواهد شد. از باب اهمیت موضوع شرایط مقرر بین طرفین و دقت نظری که باید معمول داشت، تا دقیقاً آنچه مورد توافق طرفین است مورد ثبت قرار گیرد، مدونین متن سند نکاحیه در غالب یک تذکر مفاد بخشنامه مزبور را دوباره یادآوری و در معرض دید مستقیم و همیشگی سر دفتر قرار داده اند. تذکری که در متن سند ازدواج آمده چنین است؛ سر دفتر مکلف است شرایط مذکور در قباله را مورد به مورد به زوجین تفهیم کند و آن شرطی معتبر است که مورد توافق زوجین واقع و به امضای آنها رسیده باشد.
برگرفته از پایان نامه دوره ی مدیریتی مدیران آینده برتر