آزمایش ازدواج یا به عبارت دیگر آزمایشات قبل از ازدواج به منظور بررسی شرایط سلامت زن و مرد از لحاظ جسمی و جنسی انجام می شود تا زوجین با اطمینان و آرامش خاطر بیشتر زندگی مشترک را شروع کرده و از بروز و انتقال احتمالی بیماری به یکدیگر و همچنین کودک خود پیشگیری کنند. آزمایش اعتیاد ، آزمایش بیماری تالاسمی از آزمایش های معمول آزمایش ازدواج محسوب می شوند و در مواردی افراد از نظر بیماری های دیگر از قبیل هپاتیت ، سیفلیس ،ایدز و بیماریهای ژنتیکی مورد بررسی و آزمایش قرار می گیرند. با بررسی نمونه خون افراد، می توان به بیماریهایی از قبیل تالاسمی، بیماریهای ژنتیكی و مقاربتی پی برد و با بررسی نمونه ادرار افراد می توان از اعتیاد یا عدم اعتیاد آنها مطلع شد. اگر به دنبال اطلاعاتی درباره آزمایش ازدواج و چگونگی انجام آن هستید تا پایان این مطلب را مطالعه فرمایید.
آزمایش ازدواج- آزمایش اعتیاد
آزمایش اعتیاد: برای تشخیص داشتن اعتیاد یا عدم اعتیاد از فرد نمونه ادرار گرفته می شود. نمونه گیری از آقا و خانم انجام می شود و برای این آزمایش ازدواج ناشتا بودن ضرورتی ندارد.
به دلیل پیشگیری از تقلب و کاهش خطا ، در این آزمایش ازدواج یعنی آزمایش اعتیاد، نمونه گیری در حضور ناظر انجام می گیرد. در گذشته با نصب آینه در اتاق نمونه گیری، بر چگونگی نمونه گیری نظارت می شد البته هنوز هم از این شیوه در برخی آزمایشگاه ها استفاده می شود. روش دیگر نظارت بر نحوه نمونه گیری، استفاده از دوربین های مدار بسته ضمن رعایت اصول اخلاقی در اتاق نمونه گیری می باشد.
برای این که آزمایش خطا نداشته باشد، از 72 ساعت قبل از خوردن داروهایی مانند کدئین و مسکن ها همچنین برخی گیاهان دارویی پرهیز کنید؛ در غیر این صورت ممکن است اثر این داروها در نمونه فرد موجب مثبت شدن جواب شود. همچنین اگر فردی در محیطی باشد که مواد مخدر مصرف شود؛ ممکن است استنشاق مستقیم دود ماده مخدر موجب مثبت شدن آزمایش فرد شود.
با در نظر گرفتن این نظارت ها در زمان نمونه گیری و امکان کم کردن میزان تقلب اما باز هم به خانواده ها توصیه می شود که فقط و فقط به نتایج این آزمایش اکتفا نکنند؛ چون این آزمایش بیشتر ترکیبات تریاک را مورد بررسی قرار می دهد نه همه انواع مواد مخدر را؛ ضمن اینکه ممکن است فرد معتاد چند روز قبل از این آزمایش ازدواج ، مواد مخدر استفاده نکرده باشد تا نتیجه جواب آزمایش به این ترتیب منفی شود. به بیان دیگر می توان این طور گفت که این آزمایش وضعیت و شرایط افراد را در چند روز اخیر نشان می دهد. بنابراین برای پیشگیری از بروز هر نوع مشکل و رسیدن به اطمینان کامل ، بهتر است خانواده ها بررسی و تحقیقات بیشتری در این زمینه داشته باشند.
آزمایش ازدواج- آزمایش بیماری تالاسمی
این آزمایش ازدواج برای تشخیص بیماری تالاسمی و با نمونه گیری خون انجام می شود. برای این آزمایش ازدواج ناشتا بودن ضرورتی ندارد.
تالاسمی نوعی کم خونی ارثی بوده که به واسطه والدین به کودک یا کودکان انتقال می یابد. بیماری تالاسمی دو نوع مینور (خفیف) و ماژور (شدید ) دارد.
راه تشخیص این بیماری از طریق آزمایش خون می باشد چون در افراد مبتلا ، هموگلوبین که مسئول انتقال به سلول های قرمز خون است شکل طبیعی خود را از دست داده و نمی تواند اکسیژن رسانی مناسب و مطلوب را انجام دهد. چنانچه فرد به این بیماری مبتلا باشد از زمان طفولیت (از 6 ماهگی که نشانه های آن ظاهر می شود ) تا پایان عمر با این بیماری و مشکلات آن دست و پنجه نرم می کند.
افراد تالاسمی به مرور و با بزرگتر شدن با عوارضی همچون پهن و بزرگ شدن استخوان صورت ، بزرگ شدن کبد و همچنین طحال ، بیماری های قلبی و تأخیر در بلوغ و اختلال رشد روبرو می شوند . اصلی ترین روش درمان بیماران تالاسمی تزریق مداوم خون می باشد که در نتیجه آن، آهن بدن افزایش پیدا می کند و برای دفع آهن اضافی باید از داروهایی نظیر آمپول دسفرال استفاده کنند.
افراد ناقل این بیماری (تالاسمی مینور) به درجه خفیفی از تالاسمی مبتلا هستند و تنها ناقل این بیماری هستند و بیمار نیستند؛ این افراد ژن را از پدر یا مادر خود به ارث برده اند .
افراد مبتلا به بیماری (تالاسمی ماژور) ژن را از پدر و مادر خود به ارث برده اند و به این ترتیب به این بیماری مبتلا شده اند.
حال اگر زن و مردی که قرار است با هم ازدواج کنند هردو ناقل بیماری تالاسمی (مینور) باشند در هر بارداری احتمال 25% وجود دارد که کودک ژن تالاسمی را از پدر و مادر خود که ناقل این ژن بوده اند دریافت کند و در نتیجه کودک به بیماری تالاسمی مبتلا شود.
از آن جایی که افراد مبتلا به بیماری تالاسمی با مشکلات زیادی از جمله بیکاری ، هزینه های سنگین درمان و بیماری هایی مختلف روبرو می شوند لذا توجه به این آزمایش ازدواج بسیار با اهمیت بشمار می‌رود.
برای بررسی تالاسمی و مینور بودن زن و مردی که قرار است با هم ازدواج کنند، در ابتدا خون گیری از مرد انجام می شود چون به طور معمول تعداد زیادی از زنان جامعه کم خونی ناشی از فقر آهن دارند؛ سپس در صورت نیاز از زن هم نمونه گیری انجام می شود.
چنانچه هر دو نفر(زن و مرد) ناقل باشند تحت مشاوره تالاسمی قرار گرفته و در صورت تصمیم گیری به ازدواج جهت انجام مشاوره ژنتیک به مراکز مرتبط ارجاع داده می شوند.
اگر با انجام آزمایش اول تشخیص قطعی در زمینه تالاسمی داده نشود زن و مرد به مدت 3 ماه تحت آهن درمانی قرار می گیرند و مراسم ازدواج باید به بعد از انجام آزمایش های تکمیلی و کسب نتیجه نهایی موکول شود.
توجه به نتیجه آزمایش ازدواج تالاسمی می تواند از تولد کودک مبتلا به تالاسمی پیشگیری کرده تا در نتیجه بی توجهی به آن مشکلات روحی و مالی فراوان در این زمینه به کودک مبتلا و خانواده تحمیل نشود.
این آزمایش ها ،(آزمایش اعتیاد و تالاسمی) آزمایش هایی هستند که به صورت روتین در همه مراکز انجام می شوند .
سایر آزمایش های ازدواج
بررسی مواردی دیگر نظیر هپاتیت، سیفلیس VDRL ، ایدز و ... به منظور آگاهی و اطمینان از سلامت جنسی و جسمی به درخواست افراد انجام می شود.
هپاتیت: هپاتیت یک بیماری ویروسی بوده که بر روی کبد تاثیر می گذارد و موجب التهاب آن می شود. هپاتیت دارای انواع مختلفی از جمله A،B،C،D و .... می باشد که در این بین هپاتیت B شایعترین نوع آن است. این ویروس به روش های مختلفی از جمله از مادر به کودک، از طریق وسایل تیز و برنده و تماسهای زیر پوستی، از راه تماس جنسی ، از طریق پیوند اعضا و تزریق خون و فرآورده های خونی آلوده منتقل می شود.
بیماری هپاتیت می تواند موجب مرگ و میر افراد شود. بررسی این بیماری در آزمایش ازدواج می تواند از طرف زوجین درخواست شود. در حال حاضر هنوز برای این بیماری هنوز درمان قطعی وجود ندارد. این بیماری از طریق آزمایش خون قابل تشخیص است.
سیفلیس VDRL: سیفلیس یک بیماری عفونی است که از راه تماس جنسی منتقل می شود که عامل این بیماری نوعی باکتری به نام ترپونما پالیدوم است . در صورتی که یکی از زوجین به این بیماری مبتلا باشد این بیماری به همسر او نیز منتقل می شود.
همچنین اگر مادری به این بیماری مبتلا باشد می تواند این بیماری را به جنین خود منتقل کند . در صورتی که به موقع این بیماری تشخیص داده نشود و فرد تحت درمان مناسب قرار نگیرد می تواند عوارض زیادی از جمله مشکلات قلبی ، عروقی و عصبی و نهایتا مرگ را به دنبال داشته باشد. بررسی این بیماری در آزمایش ازدواج می تواند از طرف زوجین درخواست شود. بیماری سیفلیس قابل درمان است و از طریق آزمایش خون قابل تشخیص است.
ایدز AIDS: عامل این بیماری، ویروس HIV بوده که می تواند به سیستم ایمنی بدن صدمه وارد کند. ایدز پیشرفته ترین مرحله HIV است. اسهال ، تب طولانی و لرز، ضعف ، تعریق شبانه، کاهش وزن و تورم غدد لنفاوی از علائم شایع در افراد مبتلا به این بیماری است. امکان ابتلا این افراد با انواع مختلفی از عفونت ها و سرطان ها وجود دارد.
این بیماری از روش هایی نظیر تماس جنسی ، قرارگیری در معرض خون یا بافت آلوده، از طریق مادر به کودک ( در زمان زایمان، دوران بارداری و شیردهی ) منتقل می‌شود. تا امروز هنوز درمان قطعی برای این بیماری وجود ندارد.
ناقلان این ویروس ها با رعایت نکات و مواردی که از سوی پزشک به این دسته از افراد توصیه می شود امکان ازدواج با هم را دارند.
آزمایش ازدواج در زمان پریود
شاید برای برخی از بانوان این سوال پیش بیاید که آیا می شود آزمایش ازدواج در زمان پریود انجام داد یا نه ؟ برای پاسخ به این دسته افراد اینطور می توانیم بگوییم که آزمایش خون مشکلی ندارد اما به گفته برخی از کارشناسان و متخصصین آزمایشگاه اگر فرد سابقه فقر آهن و یا کمبود آهن دارد بهتر است انجام این آزمایش را به بعد از این دوره موکول کند.
درباره نمونه ادرار، برخی از آزمایشگاه ها چنانچه فرد در زمان پریود باشد نمونه ادرار از فرد نمی گیرند ولی برخی دیگر از آزمایشگاه ها اگر روز دوم یا سوم پریود فرد باشد نمونه گیری را انجام می دهند. پس برای اینکه اطلاع دقیق تری در این زمینه کسب کنید بهتر است با مرکزی که قرار است برای انجام آزمایش ازدواج مراجعه کنید، تماس بگیرید.
آیا برای آزمایش ازدواج باید ناشتا بود؟
سوال دیگر که ممکن است برای مراجعه کنندگان برای انجام آزمایش ازدواج پیش بیاید این است که آیا برای
آزمایش ازدواج باید ناشتا بود؟ برای پاسخ به سوال این دسته افراد اینطور می توانیم بگوییم که برای انجام آزمایش های روتین از جمله اعتیاد و آزمایش بیماری تالاسمی که با شمارش گلبول‌هاي خون و الکتروفورز هموگلوبين انجام می شود ، ناشتا بودن ضرورتی ندارد.
آزمایش ازدواج- آزمایش ازدواج فامیلی
یکی دیگر از آزمایش هایی که می تواند به عنوان آزمایش ازدواج مورد بررسی قرار گیرد، آزمایش ازدواج فامیلی است. در حالت کلی به افرادی که تصمیم به ازدواج فامیلی دارند توصیه می شود حتما قبل از ازدواج به مراکز مربوطه جهت مشاوره ژنتیک مراجعه کنند . مشاوره ژنتیک توسط متخصص ژنتیک انجام می شود و با تشخیص پزشک متخصص ، فرد برای انجام آزمایش به مراکز مربوطه ارجاع داده می شود.
این روزها ضرورت انجام آزمایش ژنتیک و انجام بررسی های لازم در این زمینه بیش از پیش مورد توجه قرار گرفته است.با انجام آزمایش ژنتیک می توان از تولد نوزادان با بیماری های مادرزادی جلوگیری کرد. آزمایش ژنتیک انواع زیادی دارد که بر حسب نوع آن می تواند هزینه های متفاوتی داشته باشد. اساسا امکان بررسی تمام بیماری های ژنتیکی در هر فرد وجود ندارد و هر فرد با توجه به شرایط و ناقل بودن ژن بیماری خاصی تحت بررسی و آزمایش قرار می گیرد.
روال کار به این صورت است که افرادی که می خواهند از نظر ژنتیک مورد بررسی بیشتری قرار بگیرند به مراکز مشاوره ژنتیک مراجعه می کنند. پزشک متخصص ژنتیک با پرسیدن سوالاتی از زن و مرد و بررسی بیماری مربوط به ژن و ژنتیک در فرد و سابقه فامیلی، میزان و درصد احتمالی تولد فرزند مبتلا را مشخص می کند که بر اساس درصد خطا، تصمیم به بررسی بیشتر زن و مردی که تصمیم به ازدواج با هم را دارند با انجام آزمایش ژنتیک گرفته می شود. چنانچه فرد یا افرادی در خانواده و فامیل، معلولیت و یا انواعی از بیماری ژنتیک داشتند انجام آزمایشات ژنتیک لازم و ضروری می باشد. اگر درصد خطا خیلی ریسک نداشته باشد به این افراد گفته می شود فعلا در این مرحله یعنی قبل از ازدواج نیاز به انجام آزمایش ژنتیک نیست اما این افراد هر زمان که تصمیم به فرزند آوری دارند و همچنین در زمان بارداری باید مورد بررسی بیشتری قرار بگیرند. به افراد توصیه های دارویی و مراقبتی هم داده می شود تا احتمال بروز نقص ژنتیکی در نوزاد را کاهش دهند. یکی از این داروها اسید فولیک است . گرچه به همه کسانی که قصد بارداری دارند توصیه می شود از اسید فولیک قبل از بارداری استفاده کنند اما استفاده از این دارو در این افراد ضرورت بیشتری پیدا می کند.
بیماری های ژنتیکی لزوما ارتباطی به ازدواج فامیلی ندارد چون برخی از این بیماری ها می توانند در اثر جهش های جدید بروز کند که به ازدواج فامیلی مربوط نمی شود؛ اما باید به این نکته توجه داشت که هرچه میزان شباهت ژنتیکی پدر و مادر بیشتر باشد احتمال شباهت جهش هایی که زوجین می توانند ناقل آن باشند بیشتر می شود از این رو گفته می شود در ازدواج فامیلی ریسک بیشتری در زمینه بروز بیماری ژنتیکی و تولد نوزاد مبتلا به بیماری های مادرزادی و ژنتیکی وجود دارد.
سلامت اولین کودک متولد شده در ازدواج فامیلی تضمین کننده سلامت کودکان بعدی نیست چون برای تمام بارداری ها، درصدی ریسک ابتلا به بیماری مادرزادی وجود دارد و در صورت ابتلا یکی از کودکان به بیماری ژنتیکی یا معلولیت، این ریسک در بارداری های بعدی افزایش پیدا می کند.
بیماری های متابولیک که انواع شناخته شده آن به حدود 450-500 نوع می رسد بیشتر به دلیل ازدواج فامیلی در ایران شیوع دارد . در این بیماری ها آنزیم هایی که فعل و انفعالات شیمیایی بدن را انجام می دهند یا وجود ندارند و یا اینکه در حد کمی وجود داشته و بر حسب نوع آن فرد مبتلا با مشکلات مختلفی روبرو می شود.
متاسفانه انجام آزمایشات ژنتیک هزینه زیادی به دنبال دارد و به همین دلیل ممکن است افراد حتی با وجود ریسک بالا از انجام آن خودداری کنند اما دانستن و آگاهی لازم درباره این موضوع که تولد کودک مبتلا به نقص ژنتیک می تواند چه پیامدها و مشکلاتی را برای کودک ، خانواده و حتی جامعه به دنبال داشته باشد اهمیت زیادی دارد و می تواند تا حد زیادی از تولد کودک مبتلا به مشکلات مادرزادی و ژنتیکی پیشگیری کند.
لطفا صبر کنید ...