آشنایی با شروط ضمن عقد ازدواج همراه با جزییات کامل
شروط ضمن عقد ازدواج ، تعهداتی است که در حین ازدواج با توافق زن و شوهر وارد مفاد قرارداد ازدواج آنها می شود که در سند ازدواج ذکر شده است و با امضای طرفین به آنها رسمیت داده میشود و زوجین غرق در دنیای عاشقانه روزهای اول زندگی بدون توجه و مطالعه خودکار خود را روی ورقه میگذارند و امضاء می نمایند.
اکثریت خانم ها فکر می کنند که قانون از حقوق زنان حمایت نمیکنند و به راهکارهای دیگری مانند شروط ضمن عقد روی میآورند.
به هر حال سردفتر ازدواج وظیفه دارد شرایط مندرج در سند ازدواج را مورد به مورد به دو طرف تفهیم نمایند.
الف) مرد بعد از طلاق باید نصف دارایی خود را بعد از شروع زندگی به دست آورده است را به نام زن کند مشروط بر اینکه:
1-طلاق به درخواست مرد باشد.
2-زن مطیع همسر خود باشد و اخلاق و رفتار نامتناسب با وی نداشته باشد و از او تمکین کند در رابطه با این بند باید گفت که اولاً نشوز فراتر از آن چیزی است که تصور آدم ها می باشد در ثانی زن ناشزه نمیتواند مدعی تنصیف دارایی شود؟
چرا که یکی از شرایط آن عدم امتناع زوجه از عمل به وظایف همسری است البته باید دید که آیا دادگاه رسیدگی کننده صرف ناشزه بودن و تمکین نکردن را دلیل بر نشوز می داند یا خیر؟ در این خصوص اختلاف نظر وجود دارد بنابراین چنانچه طلاق مستند به تخلف زن از وظایف زناشویی یا سوء اخلاق و رفتاروی باشد با اثبات آن شرط تنصیف دارایی تحقق نمی یابد.
ب) زن در صورت تحقق شرایط زیر از ناحیه مرد وکیل است خودش شخصا یا با انتخاب فرد دیگری به عنوان وکیل، به دادگاه مراجعه کند و پس از اثبات ادعای خویش درخواست طلاق نماید.
1-عدم پرداخت خرجی زن و انجام سایر حقوق واجب زن به مدت ۶ ماه.
2- بد رفتاری غیرقابل تحمل مرد با زن و فرزندان .
3- بیماری خطرناک غیرقابل درمان مرد در حدی که سلامت زن را به خطر اندازد.
4- دیوانه بودن مرد در زمانی که امکان فسخ نباشد.
5- اشتغال مرد به کاری که به حیثیت و آبروی زن و مصالح خانوادگی او لطمه میزنند
6- در زندان به سر بردن مرد به عنوان محکومیت در حال اجرا از ۵ سال به بالا .
7-اعتیادی که به اساس خانوادگی ضرر بزند مانند اعتیادی که منجر به بیکاری مرد، فروش اثاثیه منزل و وارد کردن ضرر به سلامت جسمی و روحی زن و فرزند شود
8-ترک بدون علت خانواده با غیبت ۶ ماهه بدون دلیل موجه .
9-اجرای هر نوع مجازاتی که آبرو و موقعیت زن را به خطر اندازد
10- بچه دار نشدن مرد پس از ۵ سال.
11-مفقودالاثر طولانی شوهر ۶( ماه بیشتر)
12-ازدواج مجدد مرد بدون اجازه همسر با رعایت نکردن عدالت زن
با تحقق یکی از شرایط ۱۲ گانه و اثبات آن در دادگاه زن میتواند با استفاده از وکالت ضمن عقد با مراجعه به دادگاه خانواده و طی تشریفات قانونی از داوری و قطعیت آن نسبت به اجرای طلاق اقدام نماید
اما عده ای معتقدند که در مورد مسائلی که قانون سکوت کرده و یا نظر قانون مورد پذیرش آنان نمیباشد، لذا شروطی را در سند ازدواج ثبت می کنند که این شروط با عبارات حقوقی معینی در عقدنامه نوشته میشود و در صورت ذکر نشدن برخی عبارت خاص خاص حقوقی از حیث اعتبار خارج است و نمیتوان به آنها استناد ورزید.
به نظر میرسد این شروط حقوق زنان را تضمین می کند
1-زوج به زوجه وکالت بلاعزل با حق توکیل به غیر میدهد تا هر زمان که بخواهد از جانب زوج اقدام به طلاق نماید به هر طریق که می توان اعم از اخذ یا بذل مهریه
2-زوجه اجازه دارد هرگاه خواست به خارج از کشور برود و نیاز به اجازه مجدد زوج ندارد و این اجازه دائمی است.
3-زوجه حق ادامه تحصیل را تا هر مرحله ای که لازم بداند مخیر است.
4- زوج ،زوجه را در انتخاب هر شغلی که هر کجا بتواند کار کند مخیر می کند.
5-زوج و زوجه متعهد می شوند که هنگام اجرای جدایی اعم از اینکه طلاق به درخواست مرد باشد یا زن کلیه دارایی که بعد از ازدواج دائم زوجین به دست آوردهاند بین آنها به مناصفه تقسیم گردد.
6-حق انتخاب مسکن یا شهر یا محلی که بعد از ازدواج ادامه پیدا میکند با زوجه باشد.
7-در صورت طلاق حضانت فرزندان برعهده زوجه باشد .
با این حال باید بدانیم که شروط ضمن عقد تنها یک راهکار موقت است برای مشکل نابرابری حقوق که زن و مرد با ازدواج به آن دچار می شوند.
بر اساس فقه اسلامی و قانون مدنی ایران ازدواج قراردادی است که در آن حقوق و تکالیف متفاوتی بین زن و مرد محول میشود که در آن زن برخی از حقوق مدنی و معنوی خود را مانند حق سفر ، داشتن شغل، انتخاب محل زندگی ،مسکن، ولایت برفرزندان و طلاق را از دست می دهد و حقوق مادی مانند مهریه و نفقه را به دست می آورد که از شروط ضمن عقد برای تغییر این آثار حقوقی ازدواج استفاده می شود.
لذا این شروط در صورتی که با قوانین تفسیری مخالف باشند بر قانون برتری دارند و در صورت بروز اختلاف باید به شرط ضمن عقد عمل شود نه قانون ولی اگر با قوانین آمره مخالف باشد اعتباری ندارد در نتیجه طبق قانون اساسی هر نوع شرطی که مورد قبول متقاضی عقد باشد ذکر شده در عقدنامه ازدواج بلامانع است
کارشناس : خانم نجفی