آيا زن ميتواند در ضمن عقد ازدواج، شرط كند كه شوهر او همسر دوم اختيار نكند؟
آيات عظام امام، بهجت، خامنهاي، فاضل، مكارم و نوري: خير، اين شرط صحيح و نافذ نيست؛ ولي اگر شرط كند كه زن وكيل شوهر باشد چنانچه شوهر ازدواج مجدد كند، خود را طلاق دهد، صحيح است. امام، استفتاءات، ج 3، احكام ازدواج، س 55؛ مكارم، استفتاءات، ج 2، س 907؛ خامنهاي، استفتاء، س 7 ؛ فاضل، جامعالمسائل، ج 1، س 1533؛ نوري، استفتاءات، ج 2، س 637 و توضيحالمسائل، م 2534 ؛ دفتر: بهجت.
آيات عظام تبريزي، سيستاني و صافي: آري، اين شرط صحيح و نافذ است و اگر شوهر بعد از ازدواج به اين شرط عمل نكرد و ازدواج مجدد نمود، گناه كرده است. سيستاني، منهاجالصالحين، ج 2، م 333؛ تبريزي، منهاجالصالحين، ج 2، م 1395؛ صافي، جامعالاحكام، ج 2، 1255.
آيةاللَّه وحيد: بنابر احتياط واجب، اين شرط صحيح و نافذ نيست؛ ولي اگر شرط كند كه زن وكيل شوهر باشد چنانچه شوهر ازدواج مجدد كند، خود را طلاق دهد، صحيح است. وحيد، منهاجالصالحين، ج 3، م 1359.
اگر به اعتقاد اينكه، دختر باكره است با او ازدواج كند؛ آنگاه بعد از عقد متوجه شود كه بكارتش از بين رفته؛ آيا عقد صحيح است؟
همه مراجع: آري، عقد صحيح است و بايد مقدار تفاوت مهريه دختر باكره و غير باكره را - كه همانند و هم شأن او هستند - در نظر گرفت و به نسبت آن از مهريه او كم كرد. به عنوان مثال اگر مهريه اين دختر صد سكه و مهريه دختر باكره هم شأن او، هشتاد سكه و مهريه دختر غيرباكره هم شأن او شصت سكه طلا باشد؛ در اين صورت شوهر ميتواند، 75 سكه طلا به همسرش بدهد. وحيد، منهاجالصالحين، ج 3، م 1349 ؛ تبريزي، منهاجالصالحين، ج 2، م 1349 ؛ سيستاني،منهاجالصالحين، ج 3، م 285 ؛ امام، تحريرالوسيلة، ج 2، العيوب، م 16 ؛ صافي، هدايةالعباد، ج 2، العيوب، م 17 ؛ دفتر: بهجت، خامنهاي، فاضل، مكارم و نوري.
آيا زن شوهر كرده را مىتوان صيغه كرد؟
همه مراجع: خير، ازدواج با زن شوهر دار حرام است، خواه ازدواج دائم باشد يا موقت.توضيح المسائل مراجع، م 2402 ؛ آيت الله نورى، توضيح المسائل، م 2398 و آيت الله وحيد، توضيح المسائل، م 2464 و دفتر: آيت الله خامنهاى.
آيا پيش از تمام شدن مدت عقد موقّت، جايز است صيغه ازدواج دائم خوانده شود؟
همه مراجع: خير، اين كار جايز نيست؛ بلكه بايد مرد نخست مدت باقى مانده از عقد موقت را به زن ببخشد. سپس صيغه عقد دائم را جارى سازند.امام خمينى، تحرير الوسيلة، ج 2، النكاح المنقطع، م 11 ؛ آيت الله صافى، هداية العباد، ج 2، النكاح المنقطع، م 11 آيت الله تبريزى، منهاج الصالحين، ج 2، م 1311 ؛ دفتر همه مراجع.
آيا در عقد دائم يا موقّت بايد صيغه خوانده شود و رضايت تنها كافى نيست؟
همه مراجع: خير، رضايتِ تنها كافى نيست و بايد صيغه خوانده شود.توضيح المسائل مراجع، م 2363 ؛ آيت الله نورى، توضيح المسائل، م 2359 و آيت الله وحيد، توضيح المسائل ،م 2427 و آيت الله خامنهاى، استفتاء، س 11.
آيا زن و شوهر بايد در مجلسى كه صيغه عقد خوانده مىشود، حضور داشته باشند؟
همه مراجع: خير، لازم نيست. دفتر: همه مراجع.
اگر مردى همسرش را طلاق بدهد، آيا مىتواند با خواهرش ازدواج كند؟
همه مراجع: اگر طلاق رجعى است، تا هنگامى كه همسرش در عده بسر مىبرد، نمىتواند با خواهرش ازدواج كند و اگر عدهاش تمام شد، اشكال ندارد ولى اگر طلاق باين است بعد از طلاق مىتواند با خواهرش ازدواج كند.لعروه الوثقى، ج 2، المحرمات بالمصاهره، م 48.
آيا خود مرد مىتواند از طرف زن، وكيل شود و عقد را بخواند؟
همه مراجع: آرى، مىتواند. توضيحالمسائل مراجع، م 2367 ؛ نورى، توضيحالمسائل، م 2363 ؛ وحيد، توضيحالمسائل، م 2431 ؛ دفتر: خامنه اى.
آيا زن ميتواند در عقد شرط كند كه شوهر بر او ولايت نداشته باشد و بدون اجازه او از خانه بيرون رود؟
همه مراجع: خير، اين شرط نافذ نيست. امام، تحريرالوسيلة، ج 2، في الشروط، م 2 و دفتر: بهجت.
اگر دختر عقد را با كراهت اجازه دهد؛ ولى در باطن به آن رضايت داشته باشد آيا عقد صحيح است؟
همه مراجع: آرى، عقد صحيح است.توضيح المسائل مراجع، م 2370؛ آيت الله وحيد، توضيح المسائل، م 2434؛ آيت الله نورى، توضيح المسائل، م 2366؛ آيت الله سيستانى، -احكام ازدواج-منهاج الصالحين، ج 2، م 41 و آيت الله خامنهاى، استفتاء، س 70.
منبع:احکام پرسمان